Gece Çalışması

Gece çalışması iş hayatının çeşitli alanlarında işverenler gündüz çalışmasının yanı sıra işin niteliği, işyerinin gerekleri devamlılığı gibi sebepler ile gece çalışmasını da uygulamaktadır. Uygulamanın oluşturduğu alana kanun kayıtsız kalmayarak gece çalışmasını ve gece çalışma süresi kavramlarını İş Kanunu 69. Maddesinde düzenlemiştir. Ayrıca gece çalışmasının insanların doğal yaşam periyodunda uykuya ayrılan bir dönem olması hasebiyle özel olarak düzenlenerek bir takım kurallara bağlanmıştır. İş kanunun 69. Maddesinin birinci fıkrasında gece çalışmasının tanımı verilmiştir. İK 69/1 Çalışma hayatında "gece" en geç saat 20.00'de başlayarak en erken saat 06.00'ya kadar geçen ve her halde en fazla onbir saat süren dönemdir. Bu saatler arası yapılan çalışmalar kanuna göre gece çalışması sayılacaktır.

Yukarıda açıklanan söz konusu saatlerin belirlenmesinde yaz ve kış saati anlamında sorunların oluşması yahut farklı uygulama şekilleri anılan maddenin ikinci fıkrasında açıklanmıştır. İK 69/2 ‘Bazı işlerin niteliğine ve gereğine göre yahut yurdun bazı bölgelerinin özellikleri bakımından, çalışma hayatına ilişkin "gece" başlangıcının daha geriye alınması veya yaz ve kış saatlerinin ayarlanması, yahut gün döneminin başlama ve bitme saatlerinin belirtilmesi suretiyle birinci fıkradaki hükmün uygulama şekillerini tespit etmek yahut bazı gece çalışmalarına herhangi bir oranda fazla ücret ödenmesi usulünü koymak veyahut gece işletilmelerinde ekonomik bir zorunluluk bulunmayan işyerlerinde işçilerin gece çalışmalarını yasak etmek üzere yönetmelikler çıkartılabilir.’

İşçinin çalışma saatlerinin bir bölümünün gündüz çalışmasına diğer bölümünün ise gece çalışmasına girmesi durumu söz konusu çalışmanın hangi çalışmadan sayılacağı ve bu çalışmaya farklı ücret ödenip ödenmeyeceği, Gece Çalışması Fazla Mesai Ücreti sorununu ortaya çıkarmaktadır. Örneğin işçinin saat 16.00 da işe başlayıp 21.00 işi bırakması halinde söz konusu çalışma gece çalışması mı yoksa gündüz çalışması mı sayılacaktır? Yahut bir bölümüne gece çalışması hükmü uygulanıp diğer kısmı gündüz çalışmasından mı sayılacaktır ? Postalar Halinde İşçi Çalıştırarak Yürütülen İşlerde Çalışmalara İlişkin Özel Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 7. Maddesinin 2. Fıkrasına göre Söz konusu çalışmanın hem gündüz hem de gece dönemine rastlaması halinde çalışma süresinin yarısından çoğu gece dönemine rastlaması halinde bu çalışmalar gece çalışması sayılacaktır.

İK 69/3 ‘İşçilerin gece çalışmaları yedibuçuk saati geçemez. (Ek cümle: 4/4/2015-6645/37 md.). Dolayısıyla, haftalık 45 saatin üzerinde yapılan fazla çalışmalar, boş zaman vs. uygulamaları ile denkleştirme yapılmıyorsa, Gece Çalışması Fazla Mesai Ücreti ni gerektirir. Ancak, turizm, özel güvenlik ve sağlık hizmeti yürütülen işlerde işçinin yazılı onayının alınması şartıyla yedi buçuk saatin üzerinde gece çalışması yaptırılabilir’

İş ve Sosyal Güvenlik Hukukundan kaynaklı hususlarla ilgili olarak avukatlık hizmetlerimiz bakımından bilgi almak için iletişim kısmında yer alan bilgilerden bizimle iletişime geçebilirsiniz

Bir önceki makalemizde kötüniyet tazminatının şartları konusunda yayınladığımız çalışmamızı inceleyebilirsiniz.