Sendikal Tazminat

Sendikal tazminat; adından da anlaşılacağı gibi, sendika kaynaklı nedenlerle işten haksız olarak çıkarılan işçiye ödenen bir tazminat türüdür. Sendikal tazminat ortaya çıkaran neden, esasen bir hakkın kötüye kullanılması teşkil ettiğinden, sonuç olarak talep edilen kötü niyet tazminatının bir türüdür. İşçi ayrıca koşulları oluştuğu takdirde ihbar tazminatı, kıdem tazminatı ve diğer işçilik haklarını talep edebilir.

Sendikal Tazminat Neder

Sendikal tazminat; sendikaya üye olduğu için, sendika üyeliğine son verdiği için ya da sendikal faaliyette bulunduğu için işten çıkarılan işçiye ödenmesi gereken ve miktarı iş mahkemesince belirlenen bir tazminat türüdür.

İşçilerin örgütlü gücü olan tüzel kişiliğe sahip sendikalar günümüzde işveren karşısında işçilerin haklarının teminatıdır. İşverenler ile toplu iş sözleşmeleri yapma yetkisine sahip bu kişi topluluklarının bu denli önemli rol üstlenmesi, işçilerin anayasal özgürlüğü olan sendika kurma ve üye olma, sendikal faaliyetlerde bulunma özgürlüklerinin işverenler tarafından engellenmesine sebep olmaktadır. Sendikalar ve Toplu İş sözleşmesi Kanunu işçilerin sendikal nedenler ile iş sözleşmelerinin feshedilmesini bazı yaptırımlara bağlayarak işverenlerin bu türlü davranışları sergilemesinde caydırıcı unsur olarak görev almaktadır.

6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu sendikal faaliyetleri teminat altına alan sendikal tazminat öngörülmüştür. Buna göre işçilerin işe alınmaları belli bir sendikaya girmeleri, girmemeleri, belli bir sendika ile üyeliklerini sürdürmeleri veya üyelikten çekilmeleri veya herhangi bir sendikaya üye olmaları veya olmamaları şartına bağlı tutulamaz. İşçiler sadece çalıştığı sürece değil bu hüküm ile işe alınma sürecinde de sendikal faaliyetleri açısından korunmaktadır. İşveren bir sendikaya üye olan işçiler ile üye olmayan işçiler arasında çalışma şartları açısından veya çalışmaya son vermesi açısından herhangi bir ayrım yapamaz. İşçiler sendikaya üye olmaları veya olmamaları iş saatleri dışında sendikal faaliyetlerde bulunmalarından dolayı işten çıkartılamaz.

6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu’na göre işverenin bu kurallara aykırı hareket edilmesi halinde, işveren işçinin bir yıllık ücretinden az olmamak üzere sendikal tazminata çarptırılır. Sendikal tazminat hakkından yararlanabilmek için iş güvencesine sahip olmak gerekmez, hem iş güvencesine sahip olan işçiler hem de sahip olmayan işçiler sendikal tazminat hakkından faydalanabilmektedirler. Ayrıca işçi iş güvencesine sahip olmasa da feshin geçersizliği davasını açabilecektir. İş sözleşmesinin sendikal nedenle feshedildiğinin tespit edilmesi hâlinde, 4857 sayılı Kanunun 21 inci maddesine göre sendikal tazminata karar verilir.