Limited şirketlerde Ortaklıktan Ayrılma
Limited şirketlerde Ortaklıktan Ayrılma
GİRİŞ
Limited şirketler kanunen yasaklı olmayan birekonomik amaç doğrultusunda bir veya birden fazla gerçek veya tüzel kişilertarafından kurulurlar. Limited şirketi ortakları, ortaklıktan çıkma ve belirlişartların gerçekleşmesi halinde diğer bir ortağı ortaklıktan çıkarma hakkınasahiptirler. Kişilerden birhukuki ilişkiyi zorla sürdürmesi beklenemez. TTK’da ortak ile limited şirketarasındaki ortaklık ilişkisini sonlandıran haller 638-640. maddelerde, temelolarak üç şekilde; şirketten çıkma, çıkmaya katılma ve çıkarma başlıklarındadüzenlenmiştir. Şirket ortağının sahip olduğu payı üçüncü bir kişiyedevretmesi de çıkma ile aynı sonucu doğurmaktadır. Ancak pay devrinin şirketsözleşmesiyle kısıtlanması mümkündür bu durumda başvurulacak limitedşirketlerde ortaklıktan ayrılma olacaktır.
Limitedşirketlerde Ortaklıktan Çıkma
Çıkma ortağın kendi iradesiyle sözleşmeye dayananortaklık ilişkisini sonlandırmasıdır. TTK m.638 ve m.639’da düzenlenmiştir.Maddelerdeki düzenlemelere bakıldığında şirket sözleşmesinde tanınan hakkadayanarak çıkma, haklı sebeplerin varlığı halinde mahkeme kararıyla çıkma veçıkmaya katılma yollarıyla çıkma mevcuttur. Bu yolları ayrıntılı olarakinceleyecek olursak;
A)Sözleşmeden Doğan Çıkma
Şirket sözleşmesinde ortaklıktan çıkma bir şartabağlanabileceği gibi herhangi bir şart konulmaksızın da düzenlenebilir. Şartsözleşmede düzenlendiği takdirde bağlayıcı olacaktır. Düzenlenecek şartlarbakımından bir kısıtlama getirilmemiş olup kurucuların veya sonraki dönemlerdeçıkma hakkı düzenlenmesi halinde ortakların takdirine bırakılmıştır. Bu sebeplesınırlı sayıda şart olmayıp çıkmanın bildiriminin belirli bir süre öncedenyapılması ve belirli bir şekle bağlanması gibi örnekler gösterilebilir. Şartsızolarak yapılması bakımından da kanunen bir engel bulunmamaktadır.
Çıkmakisteyen ortak iradesini ortaklık tüzel kişiliğine bildirmelidir. İradebeyanının ortaklık tüzel kişiliğine ulaşmasıyla çıkma hüküm ve sonuç doğurur.Ortaklık bu aşamada söz sahibi değildir ancak sözleşmede koşula bağlanmış birçıkmada koşulun gerçekleşip gerçekleşmediği konusunda bir uyuşmazlık varsamahkemede çözümlenir.
Limited şirketlerde Ortaklıktan Mahkeme Kararıyla Çıkma
Haklı sebeplerin varlığı halinde çıkmak isteyenortağın başvurabileceği yoldur. Sözleşme ile bu hakkın kaldırılması mümkündeğildir. Haklı sebepler kanunen sınırlı sayıda değildir ama sebebin ortaklıkilişkisini çekilmez hale getirmesi veya ortak açısından dürüstlük kuralına görebu ortaklığın devam ettirilmesinin imkânsız hale gelmesine yol açması aranır. Buhaklı sebeplere; şirketin iyi yönetilememesi, ortakların dışlanması, haksızkazanç elde edilmesi halleri örnek olarak gösterilebilir.
Başvurulacak mahkeme ortaklığın bulunduğu yer asliyeticaret mahkemesidir. İspat yükü iddiada bulunan taraftadır. Kararınkesinleşmesiyle hüküm ve sonuç doğurur.
Limited şirketlerde Ortaklıktan Çıkmaya Katılma
Şirketortaklarından birisinin sözleşmeye dayanarak ortaklıktan çıkma veya mahkemekararıyla çıkma hakkını kullanması durumunda başka bir ortak çıkmaya sebebiyetveren halin kendinde de mevcut olmasıyla çıkmaya katılabilmektedir. Bir ortağınçıkma talebinde bulunması veya çıkmak için dava açması diğer ortaklarabildirilir. Bildirimin kendilerine ulaşmasından itibaren bir ay içinde diğerortakların çıkmaya katılma hakkı vardır. Bir aydan sonra ortak çıkmaya katılamamakta ancak koşullar sağlanıyorsabağımsız çıkma hakkını kullanabilmektedir. Çıkmaya katılma halinde çıkanortakları esas sermaye payları ile orantılı olarak eşit işleme tabi tutulurlar.
Limited şirketlerde Ortaklıktan Çıkarma
Birortağın kendi iradesi dışında ortaklıktan çıkarılması da mümkündür. Çıkarma TTK640. Maddede düzenlenmiştir. Düzenlemeye göre şirket sözleşmesinde belirtilenbir koşulun gerçekleşmesi halinde genel kurul kararıyla çıkarma ve haklısebeplerin varlığı halinde mahkeme kararıyla çıkarma yolları mevcuttur. Bu yolları ayrıntılı olarak inceleyecek olursak;
A) Sözleşmeden Doğan Çıkarma
Şirketsözleşmesine kuruluş aşamasında veya daha sonra yapılacak bir eklemeyleortaklıktan çıkarma için geçerli sebepler konulabilmektedir. Bu geçerlisebeplerin açık bir şekilde yazılması önem teşkil etmektedir. Sözleşmedebelirtilen sebebin gerçekleşmesi halinde ortağın çıkarılabilmesi için genelkurulun karar vermesi gerekir. Karar ortağa noter aracılığıyla bildirilmelidir.Hakkında çıkarılma kararı verilen ortak bildirimden itibaren üç ay içerisindeiptal davası açabilir. Davada inceleme konusu çıkarmaya neden olan sözleşmede düzenlenmişsebebin gerçekleşip gerçekleşmediğidir. Açılan iptal davası sonucunda davacıortağın talebi haklı görülür ise genel kurulun çıkarma kararı iptal edilir veortak ortaklıktan hiç çıkarılmamış gibi sonuç doğar. Mahkeme genel kurulkararını iptal etmeyerek ortağın talebini reddederse ortak genel kurulkararının kendine tebliğinden itibaren ortaklıktan çıkmış kabul edilir. Üçaylık süre içerisinde iptal davası açılmazsa karar kesinleşir.
B) Mahkeme Kararıyla Çıkarma
Çıkmadaolduğu gibi haklı sebebin varlığı aranır. Kanunen sınırlı sayıda haklı nedensayılmamıştır bu sebeple mahkemeden çıkarılması talep edilen ortakta diğerortaklar bakımından ortaklığa devam edilmesini katlanılmaz hale getirme veortaklığın amacını gerçekleştirmeyi engelleyen hallerin varlığı aranır. Davagenel kurulca verilen karardan sonra açılır. Davada yetkili mahkeme ortaklığınmerkezinin bulunduğu yer asliye ticaret mahkemesidir.
Limitedşirketlerde Ortaklıktan Ayrılma
Cihan Orhan Hukuk Bürosu © Copyright 2024 | Tüm Hakları Saklıdır. Yasal Uyarı: Bu site Türkiye Barolar Birliği'nin Meslek Kurallarına ve Reklam Yasağı Kurallarına tabidir. Sitenin kendisi, logosu ve içeriği, reklam iş geliştirme ve benzeri amaçlar ile kullanılamaz. Bu Avukat Web Sitesi içerisinde yer alan bilgiler hukuki mütalaa veya tavsiye değildir
