Kıdem Tazminatının Hesaplaması Nasıl Yapılır

Kıdem tazminatı, çalışan işçinin hizmet süresi boyunca verdiği emeğin karşılığını almasını sağlayan yasal bir sistemdir. İşçinin o iş yerinde çalışmış olması kıdem tazminatının en önemli koşullarındandır. Kıdem tazminatı hesaplaması nasıl yapılır sorusunun cevabı; Kıdem tazminatının hesabında esas alınacak ücret geniş anlamda ücrettir. Bu tazminatın belirlenmesinde asıl (temel) ücrete ek olarak ücret ekleri, sosyal yardımlar gibi ödemeler de göz önünde bulundurulur. Kıdem tazminatı miktarı kanunen “işçinin işe başladığı tarihten itibaren hizmet akdinin devamı süresince her geçen tam yıl için işverence işçiye 30 günlük ücreti tutarında” şeklinde öngörülmüştür. Ancak kıdem tazminatı için tavan uygulaması vardır. Bu uygulamanın sebebi ise kamu düzeni olarak ortaya çıkmaktadır. Bu noktada 2022 yılı için belirlenen tavan ücreti 15.371,40 TL TL’dir. Yani brüt ücretiniz 25 bin lira olsa bile bir senelik kıdeminize esas yıllık ücret en fazla 15.371,40 TL olabilecektir. Bu meblağ ile çalıştığınız süre oranında kıdem tazminatı hesaplanacaktır.

Kıdem tazminatının hesaplaması için öncelikle kıdem tazminatına hak kazanılıp kazanılmadığının belirlenmesi gerekmektedir.Yürürlükte olan 1475 sayılı İş Kanunu'nun 14' üncü maddesine göre, 4857 sayılı İş Kanunu çerçevesinde çalışanlar işverenlerinden kıdem tazminatı alabilir.

• İşverenin haklı bir sebep olmadan işten çıkartması
• İşçinin haklı bir sebeple işi bırakması
• Erkek çalışanların askerlik için işi bırakması
• Emekli olmak amacıyla işçinin işi bırakması
• Emeklilikle ilgili diğer şartları tamamlayıp, emeklilik yaşını evinde beklemek amacıyla işçinin işi bırakması
• Kadın işçinin evlendikten sonraki bir yıl içinde işi bırakması
• İşçinin ölmesi

İş kanunun 14. maddesinin 9. fıkrasına göre kıdem tazminatı işçinin son ücretinden hesaplanır. Bu ücret iş hukuku öğretisinde ve uygulamada da kabul edildiği gibi işçinin brüt ücretidir. O halde, kıdem tazminatı, işçinin fiilen eline geçen ücret üzerinden değil, sigorta primi, vergi, sendika aidatı gibi kesintiler yapılmaksızın gerçekleşen son brüt ücreti göz önünde tutularak hesaplanır. Kıdem tazminatında göz önünde tutulabilmeleri için yasayla veya sözleşmeyle sağlanmış bu ek ödemelerin devamlı nitelik taşımaları zorunludur.

Kıdem tazminatı iş sözleşmesinin sonlanmasıyla muaccel olur ve Ekim 2017 Kanun değişikliğine göre zamanaşımı 5 yıldır. Hak kaybına uğramamak için iş hukukunda uzman bir avukata başvurmak işçi ve işverenler için yararlı olacaktır.

Kıdem tazminatı hesaplaması nasıl yapılır