İşe iade davası şartları ve başvuru usulü 4857 Sayılı İş Kanunu madde 20 vd. maddelerinde düzenlenmiş bulunmaktadır. İş kanununun 20. Maddesine göre, işçi iş sözleşmesi feshedildiğinde, fesih bildiriminde sebep gösterilmediği veya gösterilen sebebin geçerli olmadığı iddiası ile fesih bildiriminin tebliği tarihinden itibaren bir ay içinde iş mahkemesinde işe iade davası açabilmektedir. İşe iade uyuşmazlıkları arabuluculuk yoluyla da çözümlenebilir.

İş kanunumuza göre işveren tarafından iş sözleşmesinin geçerli bir nedene dayanmadan feshedilmesi doğrudan feshin geçersizliği ve işe iade davası şartlarının oluştuğu anlamına gelmemektedir. İşçi eğer iş kanununda belirtilen işe iade davası şartları var ise; işe iade davası açabilecektir.

İşe iade davası şartları kısaca şu şekilde sıralanabilir:

1. İşçinin İş Kanununa tabi olması, burada Basın İş Kanunu kapsamına giren gazeteciler de iş güvencesi kapsamında olduğundan işe iade davası açabileceklerdir.
2. İş sözleşmesinin belirsiz süreli olması, zira belirli süreli iş sözleşmesiyle çalışan işçiler iş sözleşmesinin bitiminde işe iade davası açamayacaklardır.
3. iş sözleşmesinin işveren tarafından feshi, iş sözleşmesini kendisi fesheden işçinin işe iade davası açmasında hukuki yarar bulunmamaktadır.
4. İşçinin altı ay kıdeminin bulunması, altı aydan az çalışmış işçiler işe iade davası açamayacaklardır.
5. İşçinin çalıştığı yerin otuz veya daha fazla işçi çalıştıran bir işyeri olması,
6. Davayı açanın işveren vekili olmaması, işçi olması gerekir. Zira işletmenin bütününü sevk ve idare eden işveren vekili ve yardımcıları ile işyerinin bütününü sevk ve idare eden ve işçiyi işe alma ve işten çıkarma yetkisi bulunan işveren vekilleri bu davadan yararlanamazlar.
7. İş sözleşmesinin feshinden itibaren bir ay içinde işe iade davası açılmalıdır.

İşe iade davası şartları arasında en önemlilerinden birisi şüphesiz, işçinin iş sözleşmesinin feshi tarihinden itibaren bir ay içinde işe iade davası açmasının gerektiğidir. Buradaki bir aylık süre hak düşürücü süredir. Bu hak düşürücü süre içerisinde dava açılmazsa süresinde açılmayan davanın reddine karar verilecektir. İşe iade davası iş mahkemelerinde görülmektedir.

İşveren, fesih bildirimini yazılı olarak yapmalıdır. Ayrıca fesih sebebini açık ve kesin bir şekilde belirtmesi gerekmektedir. Hakkındaki iddialara ve bu iddialara göre fesih sebebine ilişkin savunması alınmadan bir işçinin belirsiz süreli iş sözleşmesi, o işçinin davranışı veya verimi ile ilgili nedenlerle feshedilemez. Ancak işverenin İş Kanunu m.25/ II Ahlak ve İyiniyet Kurallarına aykırılık düzenlemesine uygun fesih hakkı olduğu da unutulmamalıdır.

İşe iade davasına ilişkin, süreler ve işe iade davası şartları son derece hassas ve önemli, bir hak kaybı yaşanmaması için dikkatli takip edilmesi gereken konulardır. Bu sebeple kanımızca Ankara ’da işe iade davasında uzman avukata başvurulması işçiler için daha sağlıklı olacaktır.