İşçinin Maaşının Geç Ödenmesi Nedeniyle Haklı Fesih

İşçinin maaşının geç ödenmesi nedeniyle haklı fesih, 4857 sayılı iş kanunu işçi ve işverenin hak ve borçlarını düzenlerken emredici hükümlerle sınırladığı hususlar dışında iş akdine atıfta bulunur. İş akdi işçi ve işveren arasında olduğu gibi Toplu İş Sözleşmesi şeklinde yapılabilir. 

İş akdinden doğan borçlar işçi ve işverenin sorumluluk alanını oluşturur. Konu başlığımızdan da anlaşılacağı gibi iş akdinden kaynaklı işveren borçları ücret ödeme, işçiyi gözetme, eşit davranma ve diğer borçları olarak belirlenmiştir. Her çalışan bir işe girdiğinde temel amacı gelir elde etmektir. Aksi halde hiçbir işçi işverenin kendisini gözetip gözetmeyeceği, iş ortamında eşitlik olup olmamasını temel kriter edinmez. Bu kriterler çalışma hayatı içinde kendiliğinden oluşan beklentilerdir.

Ücret, 4857 sayılı İş Kanunu Üçüncü Bölümde aynı zamanda Anayasanın 55. Maddesi ‘’Devlet, çalışanların yaptıkları işe uygun adaletli bir ücret elde etmeleri ve diğer sosyal yardımlardan yararlanmaları için gerekli tedbirleri alır. (Değişik: 3.10.2001-4709/21 md.) Asgarî ücretin tespitinde çalışanların geçim şartları ile ülkenin ekonomik durumu da göz önünde bulundurulur’’ şeklinde düzenlenmiştir. Bu kanunla ücret iş akdinden doğan bir alacak olmasının yanında Anayasa’nın Sosyal Haklar alanında belirlediği Anayasal bir hak niteliği kazanmıştır. Ücret Yasada belirlenen Asgari ücretin altında olmamak kaydıyla farklı türlerde ödenebilir.(Zamana Göre, Parça Başına, Yüzde Usulünde …vb). Yapılan ücret ödemeleri Para ile (Nakden) ve 5 işçiden fazla işçinin çalışmakta olduğu işyerlerinde banka aracılığıyla ödeme yapılır. Ücret; ,ikramiye, prim, yakacak yardımı, giyecek yardımı ve fazla mesai alacakları da ücret niteliğindedir.

İşçinin Maaşının geç ödenmesi halinde kanun işçiye seçimlik haklar sunmuştur. Ücreti zamanın da ödenmeyen işçi a) Ücretin Faizini talep edebilir b) Yargı yoluna başvurabilir c) İş Kanunu madde 34 maddesinde belirlenen şartalar oluşması halinde iş görmekten kaçınabilir.d) İş kanunu 24/2-e maddesi gereğince haklı fesih yoluna gidebilir. İşçi bu haklarını kullanırken Medeni Kanunun 2. Maddesinde belirtildiği gibi ‘Herkes, haklarını kullanırken ve borçlarını yerine getirirken dürüstlük kurallarına uymak zorundadır. Bir hakkın açıkça kötüye kullanılmasını hukuk düzeni korumaz.’ 

İşçinin seçimlik haklarından iş kanunu 24/2-e gereğince fesih yoluna gitmesi Yargıtay 9 HD Esas No:2015/5096 Karar No:2016/18378 nolu kararı ileYargıtay da; işçinin en önemli hakkı olan ücret hakkının belirsiz ve farklı günlerde düzensiz ödenmesi durumunun haklı fesih sebebi kabul edilerek işçinin kıdem tazminatının ödenmesi gerektiğine hükmetmektedir