Kanun Numarası: 4632
Kabul Tarihi: 28/3/2001
Yayımlandığı Resmî Gazete: Tarih: 7/4/2001Sayı: 24366
Yayımlandığı Düstur: Tertip: 5 Cilt: 40
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam ve Tanımlar
Amaç ve kapsam
Madde 1 – Bu Kanunun amacı, kamu sosyalgüvenlik sisteminin tamamlayıcısı olarak, bireylerin emekliliğe yöneliktasarruflarının yatırıma yönlendirilmesi ile emeklilik döneminde ek bir gelirsağlanarak refah düzeylerinin yükseltilmesi, ekonomiye uzun vadeli kaynakyaratarak istihdamın artırılması ve ekonomik kalkınmaya katkıda bulunulmasınıteminen, gönüllü katılıma dayalı ve belirlenmiş katkı esasına göre oluşturulanbireysel emeklilik sisteminin düzenlenmesi ve denetlenmesidir.
Bu Kanunun kapsamı,emeklilik şirketlerinin kuruluş, çalışma, yönetim ve denetimine, kişilerinsisteme katılma, ayrılma ve emeklilik koşullarına, emeklilik yatırım fonlarınınkuruluşuna, katkıların bu fonlarda toplanmasına ve değerlendirilmesine,aracılık hizmetlerine, kamuya açıklanacak bilgilerin kapsamına ve bireyselemeklilikle ilgili diğer hususlara ilişkin esas ve usulleri düzenlemektir.
Bu Kanunda hükümbulunmayan hallerde sermaye piyasası ve sigortacılık mevzuatının ilgilihükümleri ve genel hükümler uygulanır.
Tanımlar
Madde 2 – Bu Kanunda geçen deyimlerden;
a) Bakan veyaBakanlık : Hazine Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakan veya Bakanlığı,
b) Müsteşarlık :Hazine Müsteşarlığını,
c) Kurul :Sermaye Piyasası Kurulunu,
d) Katılımcı :Emeklilik sözleşmesine kendi ad ve hesabına taraf olan gerçek kişiyi,
e) Katkı payı :Emeklilik sözleşmesi hükümlerine göre ödenmesi gereken tutarı,
f) Şirket :Emeklilik şirketini,
g) Fon :Emeklilik yatırım fonunu,
h) Portföyyöneticisi : Kuruldan portföy yöneticiliği yetki belgesi almış ve Kurulca uygungörülen portföy yönetim şirketini,
ı) Saklayıcı :Emeklilik yatırım fonu portföyündeki varlıkların saklandığı ve Kurulca uygungörülen saklama kuruluşunu,
j) Bireyselemeklilik hesabı : Emeklilik sözleşmesi çerçevesinde katılımcı ad ve hesabınaödenen katkılar ve bu katkılara ilişkin her türlü getirinin katılımcı bazındaizlendiği hesabı,
k) Birikim :Bireysel emeklilik hesabındaki katkılar ile bunların getirilerinin toplamını,
l) (Değişik:3/6/2007-5684/41 md.) Bireysel emeklilik aracıları: Emeklilik şirketlerininemeklilik sözleşmelerine aracılık eden veya bunları emeklilik şirketi adınayapan kişileri,
İfade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Bireysel Emeklilik Danışma Kurulu
Yapısı ve görevleri
Madde 3 – Bireysel emeklilik politikalarını belirlemek ve bunlarıngerçekleştirilmesi için alınması gerekli önlemler konusunda önerilerde bulunmaküzere Bireysel Emeklilik Danışma Kurulu kurulmuştur. (Mülga ikinci ve üçüncü cümleler: 2/7/2018-KHK/700/131 md.)
Bireysel Emeklilik DanışmaKurulunun sekretarya hizmetleri Müsteşarlık tarafından yürütülür. BireyselEmeklilik Danışma Kurulunun çalışma esas ve usulleri Bireysel Emeklilik DanışmaKurulunun uygun görüşü alınarak Müsteşarlıkça bir yönetmelikle düzenlenir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Emeklilik Sözleşmesi
Emeklilik sistemine katılma veemeklilik sözleşmesi
Madde 4 – (Değişik: 13/6/2012-6327/16 md.)
Bireyselemeklilik sistemine fiil ehliyetine sahip kişiler katılabilir. Sisteme katılmakiçin şirket ile emeklilik sözleşmesi akdedilir. Emeklilik sözleşmesi; şirketnezdinde bireysel emeklilik hesabı açılması, hesaba katkı payı ödenmesi, ödenenkatkı paylarının tercih edilen fonlarda yatırıma yönlendirilmesi ve hesaptabiriken paraların hak sahiplerine ödenmesine ilişkin esas ve usuller ile taraflarınbu kapsamdaki diğer hak ve yükümlülüklerini düzenleyen sözleşmedir. Emekliliksözleşmesi, katılımcı ile bireysel emeklilik sözleşmesi şeklinde veyahut biristihdam ilişkisine dayalı olarak veya katılımcı adına bir kuruluş ile grupemeklilik sözleşmesi şeklinde yapılabilir. Emeklilik sözleşmesine ve emekliliksözleşmesinde bulunacak hususlara ilişkin esas ve usuller Kurulun görüşüalınarak Müsteşarlık tarafından belirlenir.
Katılımcınınve şirketin hak ve yükümlülükleri
Madde 5 – (Değişik birinci fıkra: 13/6/2012-6327/17 md.) Emeklilik sözleşmesinde belirtilen esaslardahilinde, şirket nezdinde katılımcı adına açılan bireysel emeklilik hesabınakatkı yapılır. Şirket, katkı paylarını, en geç şirkete intikalini takip edenikinci iş gününde yatırıma yönlendirmek zorundadır. Katılımcı, emekliliksözleşmesinde yer alan şartlar çerçevesinde, katkı payını birden fazla fonarasında paylaştırabilir. Katılımcı, bireysel emeklilik hesabındaki birikimlerininbaşka bir emeklilik şirketine aktarılmasını talep edebilir. Aktarım talebindebulunulması halinde şirket, bildirimin ulaşmasından itibaren en geç on iş günüiçinde talebi yerine getirmekle ve birikimlerle birlikte hesaba ilişkin bilgive belgeleri aktarmakla yükümlüdür. Başka bir şirkete aktarım talebinde bulunulabilmesiiçin şirkette en az bir yıl süreyle kalınmış olması gereklidir. Müsteşarlık, busüreyi üç yılı aşmamak üzere yeniden belirlemeye yetkilidir. Aktarıma, aktarımtalebine ve şirkette kalınması gereken süreye ilişkin esas ve usuller Kurulungörüşü alınarak Müsteşarlık tarafından belirlenir.
(Değişik ikinci fıkra: 13/6/2012-6327/17 md.) Bu maddede öngörülen paylaştırma, aktarım ve yatırımayönlendirme yükümlülüklerini belirlenen süreler içinde gereği gibi yerinegetirmeyen şirket, fon birim pay fiyatı değişikliklerini dikkate alarak buişlemden dolayı varsa katılımcının birikiminde oluşan parasal kaybı hesaplar vekatılımcının hesabına öder. Katılımcının hesabının bulunmadığı durumlarda iseödeme doğrudan katılımcıya yapılır.
(Değişik üçüncüfıkra: 3/6/2007-5684/41 md.) Grup emeklilik sözleşmesinin akdedilmesinetaraf olan dernek, vakıf, tüzel kişiliği haiz bir meslek kuruluşu veya sair kuruluşyahut grup ile işverenler tarafından çalışanları veya üyeleri hesabına kısmenveya tamamen katkı payı ödenmesi halinde, bu katkılar ile getirileri bireyselemeklilik hesaplarında ayrı olarak takip edilir ve bu hesaplardaki birikimlereilişkin hakların kullanımı ve yükümlülükler Müsteşarlıkça belirlenen esas veusûller çerçevesince grup emeklilik sözleşmesinde belirlenir. Katılımcının bubirikimlere hak kazanma süresi her halde katılımcının grup emekliliksözleşmesine giriş tarihinden itibaren yedi yılı aşamaz.(1)
Emekli olma ve emeklilikseçenekleri
Madde 6 – (Değişik birinci fıkra: 13/6/2012-6327/18 md.) Katılımcı, sisteme giriş tarihinden itibaren en az on yıl sistemde bulunmak koşulu ile ellialtı yaşını tamamladıktan sonra emekli olmaya hak kazanır. Emekliliğe hak kazanan katılımcı, bireysel emeklilik hesabındaki birikimlerinin bir programdahilinde ödenmesini,tamamının defaten ödenmesini ya da yapacağı yıllık gelir sigortası sözleşmesi çerçevesinde kendisine maaş bağlanmasını talep edebilir. Katılımcının bu madde kapsamında birikimlerin ödenmesini talep etmesi veya başka bir şirket veya hayat sigorta şirketi ile yıllık gelir sigortası sözleşmesi yapması halinde şirket, katılımcının hesabındaki birikimleri bildirimin ulaşmasından itibaren en geç on iş günü içinde katılımcıya öder veya ilgili şirkete aktarır.
Yıllık gelir sigortası, toplu veyabelirli süreler içinde yapılan katkılara göre sigortalının yaşaması halindehemen veya belli bir süre sonra başlayan, sigortalıya veya lehdarlarına ömürboyu veya belirli süreler için yapılan düzenli ödemelerdir. Yıllık gelirsigortası sözleşmesine göre belirlenen emeklilik maaşı, aylık, üçer aylık, altıaylık veya yıllık olarak ödenebilir. Yıllık gelir sigortası sözleşmelerinde,yıllık gelir sigortası genel şartları çerçevesinde ilgili şirketin üstlenmişolduğu rizikonun, tazminat yükümlülüğünün türü ve kapsamının, tarafların hak veyükümlülüklerinin, ödeme dönemlerinin, sözleşme süresi ve sözleşmeyi sonaerdiren hallerin ve ilgili diğer hususların belirtilmesi zorunludur.
(Değişiküçüncü fıkra: 13/6/2012-6327/18 md.) Emeklilik sözleşmesi süresi içinde, katılımcının vefat etmesi halindelehdarı, malûliyet durumunun ortaya çıkması halinde ise katılımcı, bireyselemeklilik hesabındaki birikimlerin kendisine ödenmesini talep edebilir.Katılımcının emekliliğe hak kazanmadan sistemden ayrılma talebinde bulunmasıhalinde şirket, bildirimin ulaşmasından itibaren yirmi iş günü içindekatılımcının birikimlerini tamamen öder. Ancak Müsteşarlıkça belirlenenhallerde katılımcıya sistemden ayrılmadan kısmen ödeme de yapılabilir. Kısmenödemeye konu olabilecek birikim oranı ile bu madde kapsamında şirketlerceyapılacak ödemelere ilişkin diğer esas ve usuller Müsteşarlık tarafındanbelirlenir.
(Değişik dördüncü fıkra: 13/6/2012-6327/18 md.) Bu maddede öngörülen aktarma ve ödeme yükümlülüklerini belirlenen süreler içinde gereği gibi yerine getirmeyen şirket, fon birim pay fiyatı değişikliklerini dikkate alarak bu işlemden dolayı varsa katılımcının birikiminde oluşan parasal kaybı hesaplayarak katılımcının hesabına öder. Katılımcının hesabının bulunmadığı durumlarda ise ödeme katılımcının kendisine yapılır.
Emeklilik sözleşmesi veya yıllıkgelir sigortası sözleşmesi hükümlerine göre, hak sahiplerine ödenmesi gerekentutar, ödemeyi gerektiren tarihten itibaren on yıl içinde hak sahipleri tarafındanaranmamış ise, onuncu yılı takip eden yılbaşından itibaren altı ay içerisindehak sahiplerinin adı, soyadı ve hak kazandıkları para miktarını gösterirşekilde tanzim edilecek bir cetvel ile Müsteşarlık emrine Türkiye CumhuriyetMerkez Bankasına aktarılır. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasına yatırılan buparalar iki yıl içinde sahipleri tarafından aranmadığı takdirde Hazineye gelirkaydedilir.
(Değişik fıkra: 3/6/2007-5684/41 md.) Emeklilik planlarına ilişkin uygulama esasları ile yıllık gelir sigortasınailişkin tarife ve teknik esaslar serbestçe belirlenir. Bakan, gerekli gördüğühallerde uygulama esasları ile tarife ve teknik esasları Müsteşarlığın onayınatâbi kılabilir. Bu madde kapsamında hak sahiplerinin bulunması için şirket veTürkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tarafından yapılması gereken araştırmalara,söz konusu tutarın on yıllık süre içerisinde şirketçe ve iki yıllık süreiçerisinde Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasınca değerlendirilmesine ilişkinesas ve usûller Kurulun uygun görüşü alınarak Müsteşarlık tarafındanbelirlenir.
(Ek fıkra: 13/6/2012-6327/18 md.) Müsteşarlık, 5 inci madde ile bu maddede belirtilenişlem sürelerini, sunulan fonların içerdiği yatırım araçlarının vade yapısı vefiyatlama sürelerini dikkate alarak altı aya kadar uzatmaya yetkilidir.
Girişaidatı, yönetim ve fon işletim giderleri
Madde 7 – Şirket, katılımcının sisteme ilk kez katılması sırasındave yeni bir bireysel emeklilik hesabı açtırması halinde giriş aidatı talepedebilir. Söz konusu giriş aidatları bireysel emeklilik hesabına ödenenkatkılardan ayrı olarak azamî bir yıl içerisinde taksitler halinde deödenebilir. Katkı payı, fon varlıkları veya fon gelirleri üzerinden yönetimgideri ve fon işletim masrafı kesintisi yapılabilir. Bireysel emeklilikhesaplarından yapılacak her türlü kesintilerin ve giriş aidatlarının emekliliksözleşmesinde ve yapılacak ilan ve reklamlarda açık olarak belirtilmesizorunludur. Giriş aidatı, yönetim ve fon işletim giderleri miktar ya daoranları ve bunlara ilişkin esas ve usuller Kurulun uygun görüşü alınarakMüsteşarlık tarafından belirlenir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Emeklilik Şirketine İlişkinDüzenlemeler
Kuruluşesasları ve kuruluş izni
Madde 8 – Emeklilik şirketi, bu Kanunagöre kurulan ve bireysel emeklilik sisteminde faaliyet göstermek üzere bu Kanunile ihdas edilen emeklilik branşında ruhsat almış şirketi ifade eder. Şirket,21.12.1959 tarihli ve 7397 sayılı Sigorta Murakabe Kanunu hükümlerine görehayat ve ferdi kaza sigortaları branşlarında da ruhsat alabilir.
Şirketin emeklilik branşı dışında başka bir branşta da faaliyet göstermesihalinde her bir branşa ait hesaplar ayrı tutulur.
Şirket kuruluş izniBakan tarafından verilir. Kurulacak şirketin ticaret unvanında "emeklilik"ibaresinin bulunması zorunludur. Kuruluş izni için Müsteşarlığa başvurudabulunulur.
Kurulacak şirketin;
a) Anonim şirketşeklinde kurulması,
b) Faaliyet konusunun buKanunda belirtilen faaliyetlerle sınırlandırılmış olması,
c) Sermayesinin yirmitrilyon liradan az olmaması ve ödenmiş sermayesinin asgarî on trilyon olması vekalanının üç yıl içerisinde ödenmesinin taahhüt edilmesi,
d) Hisse senetlerininnakit karşılığı çıkarılması ve tamamının nama yazılı olması,
e) Ana sözleşmesinin buKanun hükümlerine uygun olması,
f) İş planı ve sistemtasarımı ile yapılabilirlik raporlarının sunulması,
g) Kurucularının;
1. Tasfiyeye tâbitutulan bankerler, bankalar, sigorta şirketleri ile para ve sermaye piyasalarındafaaliyet gösteren diğer kurumlarda doğrudan ve dolaylı yüzde on veya daha fazlabir oranda pay sahibi olmaması,
2. İlgili mevzuatçerçevesinde faaliyetlerinin tamamen veya belirli faaliyet alanları itibariylesürekli veya başvuru tarihinden önceki bir yıl içerisinde bir ay veya dahafazla süreyle geçici süreyle durdurulma kararı verilmemiş olması,
3. (Değişik: 23/1/2008 – 5728/485 md.) Müflis veya konkordato ilan etmiş olmaması, Türk Ceza Kanununun 53 üncümaddesinde belirtilen süreler geçmiş olsa bile; kasten işlenen bir suçtandolayı beş yıl veya daha fazla süreyle hapis cezasına ya da devletingüvenliğine karşı suçlar, Anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşısuçlar, (…)(1) zimmet, irtikâp, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık,sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma,edimin ifasına fesat karıştırma, bilişim sistemini engelleme, bozma, verileriyok etme veya değiştirme, banka veya kredi kartlarının kötüye kullanılması,suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama, terörün finansmanı,kaçakçılık, vergi kaçakçılığı veya haksız mal edinme suçlarından mahkûmolmaması,
4. Emeklilik şirketiolmanın gerektirdiği malî güç ve itibara sahip olması,
Gerekir.
Sermayenin en az yüzde ellibirininmalî piyasalar konusunda yeterli bilgi ve tecrübeye sahip tüzel kişilere aitolması ve tüzel kişi kurucuların yönetim ve denetimine sahip gerçek kişilerin,bu maddenin dördüncü fıkrasının (g) bendinin (4) numaralı alt bendi hariçkurucularda aranan şartları taşımaları gerekir.
Kuruluş izni için gerekli sermayetutarı, Devlet İstatistik Enstitüsü Toptan Eşya Fiyat Endeksinin iki katınıngerektirdiği miktar ve sınırları aşmamak üzere Müsteşarlık tarafındanartırılabilir.
Faaliyet ruhsatı
Madde 9 – Kuruluş izni alan şirketin faaliyete geçebilmesi içinemeklilik branşında faaliyet ruhsatı alması zorunludur. Emeklilik branşıfaaliyet ruhsatı Müsteşarlık tarafından verilir. Faaliyet ruhsatı almak üzereMüsteşarlığa yapılan başvurularda;
a) İki yıl içinde en az yüzbinkatılımcıya hizmet verecek biçimde gerekli her türlü planlamanın yapılmışolması,
b) İş planı ve sistem tasarımındaöngörülen düzenlemelerin yapılmış olması,
c) Fiziksel mekan, teknik ve idarîalt yapı ile insan kaynakları uyumunun sağlanmış olması,
Şartları aranır.
Kuruluşa ilişkin verilen izin,izin tarihinden itibaren bir yıl içinde emeklilik branşı faaliyet ruhsatı almaküzere başvurunun yapılmamış veya gerekli belgelerin süresi içinde tamamlanmamışolması halinde kendiliğinden geçersiz olur. Emeklilik branşında faaliyetruhsatı alan şirketin, ruhsatın veriliş tarihinden itibaren en geç üç ayiçerisinde fon kurmak amacıyla Kurula başvurması gerekir. Şirketin fon kurmabaşvurusunun Kurula zamanında yapılmaması veya başvurusunun reddedilmesihalinde, verilmiş olan kuruluş izni ve faaliyet ruhsatı kendiliğinden geçersizolur.
Kuruluş izni ve faaliyet ruhsatıbaşvurularında istenecek bilgi ve belgeler ile diğer esas ve usuller Kurulunuygun görüşü alınarak Müsteşarlıkça belirlenir.
Emeklilik ile ilgili kavramlarınkullanımı, ilan, reklam ve açıklanacak bilgiler
Madde 10 – Kanunla kurulmuş sosyal güvenlik kurumları, 17.7.1964tarihli ve 506 sayılı Kanunun geçici 20 nci maddesi kapsamında kurulansandıklar ve 13.7.1967 tarihli ve 903 sayılı Kanun ile değişik 743 sayılı TürkKanunu Medenîsi hükümleri kapsamında kurulan vakıflar hariç olmak üzere, buKanun kapsamında bulunmayan gerçek ve tüzel kişiler bu Kanunda düzenlenenfaaliyetlerde bulundukları izlenimini verecek şekilde "Emeklilik","Emeklilik Planı", "Emeklilik Fonu" ve "Emeklilik YatırımFonu" gibi kavramları veya aynı işlevi gören ifadeleri kullanamazlar.
Şirket ve bireyselemeklilik aracıları, katılımcılara, üçüncü kişilere ve kuruluşlara karşıgerçeğe aykırı, yanıltıcı ve aldatıcı beyanda bulunamazlar ve ilan, reklam vebroşürleri ile bu amaca yönelik her türlü faaliyetlerinde bu niteliktekiifadelere yer veremezler. Bireysel emeklilik sisteminde katılımcılara veyakamuya açıklanacak bilgiler, açıklanma dönemleri ve süreleri ile ilan vereklamlara ilişkin esas ve usuller Kurulun uygun görüşü alınarak Müsteşarlıkçabelirlenir.
Şirketinsorumlulukları ve bireysel emeklilik aracıları
Madde 11 – Şirket;
a) Emeklilik sözleşmelerineilişkin Müsteşarlığın belirleyeceği esaslara göre bankalardan hizmet almakla,
b) Emeklilik sözleşmesiçerçevesinde tahsil edilen katkıların fona yönlendirilmesini sağlamak vebireysel emeklilik hesaplarının ve ilgili diğer kayıtların güncelleştirilmesiişlemlerini gerçekleştirmekle,
c) Portföy yöneticilerinin,şirketin genel fon yönetim stratejisine ve kararlarına göre fon portföyünüyönetmesini sağlamakla,
d) Katılımcılarının bireyselemeklilik hesaplarına ait günlük bilgilere erişimine olanak sağlamakla,
e) Fon portföyünde yer alanvarlıklar, fonun performansı, malî tabloları gibi konularda katılımcılaradüzenli bilgi verilmesini sağlamakla,
f) Müsteşarlık ve Kurul tarafındanistenecek bilgi, belge ve tablolar ile bireysel emeklilik kayıt sistemininbelirlenecek esas ve usullere göre hazırlanmasını sağlamakla,
g) Müsteşarlığın belirleyeceğiesas ve usuller çerçevesinde şirketin, Kurulun belirleyeceği esas ve usullerçerçevesinde de fonun iç denetimini sağlamakla,
h) Bireysel emeklilik hesaplarınınve emeklilik faaliyetlerinin sürekliliğini ve fon varlıklarının korunmasınısağlamak üzere, kayıtların ve varlıkların saklanması konusunda gerekli tedbirlerialmakla,
ı) (Ek:13/6/2012-6327/20 md.) Katılımcıların hak ve menfaatleri ile bireyselemeklilik sisteminin işleyişini tehlikeye sokabilecekhareketlerden kaçınmakla,mevzuat ve işletmeplanı esaslarına uygun faaliyette bulunmakla, uyguntavsiyede bulunmakla, iyiniyet kurallarına uygun hareket etmekle ve bireyselemeklilik aracılarının bu esaslara uygun hareket etmesinisağlayacak tedbirleri almakla
Sorumludur.
(Değişik ikincifıkra: 13/6/2012-6327/20 md.) Bireysel emeklilik aracıları, Müsteşarlıkça belirlenen esaslar dahilindeemeklilik gözetimmerkezince tutulan Bireysel Emeklilik Aracıları Siciline kaydolmak zorundadır. Bireysel emeklilik aracılarında aranacak nitelik ve şartlara, faaliyetlerine,yapamayacaklarıişlere, sicile kaydetme ve silmeyeve diğer hususlara ilişkin esas ve usuller Müsteşarlıkça düzenlenir.
(Ek fıkra: 13/6/2012-6327/20 md.) Bireysel emeklilik aracıları;
a)Mesleğin icaplarına, iyiniyet kurallarına ve mevzuata uygun faaliyettebulunmakla,
b)Katılımcıların hak ve menfaatleri ile bireysel emeklilik sisteminin işleyişinitehlikeye sokabilecek hareketlerden kaçınmakla,
c)Katılımcının yaşı ve beklentilerine göre, sistemin uzun vadeli yapısını vevergi düzenlemelerini de göz önünde bulundurarak katılımcıya uygun tavsiyedebulunmakla,
d)Meslekî yeterliliğe ilişkin tamamlayıcı eğitim programına katılmakla,
sorumludur.
(Ek fıkra: 13/6/2012-6327/20 md.) Müsteşarlıkça, bu madde hükmüne aykırı hareket ettiği belirlenen bireyselemeklilik aracısının işlenen fiilin ağırlığına göre satış yetkisi geçicisüreyle durdurulur yahut lisansı iptal edilir. Aracılarda aranan nitelik veşartları kaybeden bireysel emeklilik aracılarının lisansları Müsteşarlıkçaiptal edilir. Lisansı iptal edilen aracıların kayıtları Bireysel EmeklilikAracıları Sicilinden silinir.
Şirketin teşkilât ve organları
Madde 12 – Şirketin yönetim kurulu beş kişiden az olamaz. Şirketgenel müdürü ve yokluğunda vekili yönetim kurulunun doğal üyesidir. Yönetimkurulu üyelerinin salt çoğunluğunun bu maddede genel müdür için öngörülenmeslekî deneyim süresi hariç diğer şartları haiz olması gerekir. Denetim kuruluüyelerinin, genel müdürün, genel müdür yardımcılarının ve başka unvanlarlaistihdam edilseler dahi yetki ve görevleri itibariyle genel müdür yardımcısınadenk veya daha üst konumlarda imza yetkisini haiz diğer yöneticilerin, bumaddenin üçüncü fıkrasında öngörülen şartları haiz olmaları, en az lisansdüzeyinde öğrenim görmüş olmaları ve sigortacılık veya işletmecilik alanındameslekî deneyime sahip olmaları şarttır. Asgarî meslekî deneyim süresi, genelmüdür için on yıl, genel müdür yardımcıları ve başka unvanlarla istihdamedilseler dahi yetki ve görevleri itibariyle genel müdür yardımcısına denk veyadaha üst konumlarda imza yetkisini haiz diğer yöneticiler için yedi yıldır.
Genel müdür ve genel müdüryardımcısı olarak atanacakların, bu maddede aranan şartları taşıdıklarınıgösteren belgelerle birlikte Müsteşarlığa bildirilmesi gerekir. Bunlarınatanmaları, bildirimin alındığı tarihten itibaren on iş günü içerisindeMüsteşarlıkça olumsuz görüş bildirilmediği takdirde yapılabilir. Herhangi birnedenle görevden ayrılan genel müdür ve genel müdür yardımcılarının, görevdenayrılma nedenleri şirket ve görevden ayrılan tarafından, ayrılış tarihindenitibaren on iş günü içerisinde Müsteşarlığa bildirilir.
Bu Kanun hükümlerineaykırı hareketlerinden dolayı hapis veya bir defadan fazla ağır para cezası ilecezalandırılanlar ile durumları bu Kanunun 8 inci maddesinin dördüncüfıkrasının (g) bendinin 4 numaralı alt bendi hariç olmak üzere (g) bendineuymayanlar, hiç bir şirkette yönetim kurulu üyesi, denetim kurulu üyesi, genelmüdür, genel müdür yardımcısı veya birinci derecede imza yetkisini haiz görevliolarak çalıştırılamazlar. Şirket, bu gibi kişilerin imza yetkilerini derhalkaldırmak zorundadır. Yapılan denetlemeler sonucunda, bu Kanun veya ilgilidiğer mevzuat hükümlerini ihlal ettikleri ve şirketin emin bir şekildeçalışmasını tehlikeye düşürdükleri tespit edilen şirket yöneticileri vegörevlilerinin, haklarında kanunî kovuşturma istenmesini müteakip Müsteşarlığıntalebi üzerine geçici olarak imza yetkilerinin kaldırılması zorunludur. Bukimseler Müsteşarlığın izni olmadıkça imza yetkisini haiz personel olarak hiç birşirkette çalıştırılamazlar.
Anasözleşmedeğişiklikleri, hisse ve malvarlıklarının devri ve şirket birleşmeleri
Madde 13 – Şirketlerinanasözleşmelerinin değiştirilmesinde Müsteşarlığın uygun görüşü aranır.Müsteşarlıkça uygun görülmeyen değişiklik tasarıları genel kurulda görüşülemez.Sicil memuru, Müsteşarlığın uygun görüşü olmaksızın anasözleşmedeğişikliklerini Ticaret Siciline tescil edemez.
Bir gerçek veya tüzelkişinin, şirketin sermayesinin doğrudan veya dolaylı olarak yüzde on veyafazlasını temsil eden payları edinmesi ile bir ortağa ait payların şirketsermayesinin yüzde onunu, yüzde yirmisini, yüzde otuzüçünü ya da yüzde ellisiniaşması sonucunu doğuran hisse edinimleri ile bir ortağa ait payların söz konusuoranların altına düşmesi sonucunu doğuran hisse devirleri Bakanlığın izninetâbidir. Oy hakkı edinilmesi ile hisselerin rehnedilmesinde de bu hükümuygulanır. Yönetim ve denetim kurullarına üye belirleme imtiyazı veren veyaintifa hakkı tanınan hisse senetlerinin devri, yukarıdaki oransal sınırlarabakılmaksızın Müsteşarlığın iznine tâbidir. (1)
Şirketin tüm aktif vepasiflerini diğer bir emeklilik şirketine devretmesi ya da bir veya birkaçemeklilik şirketi ile birleşmesi Müsteşarlığın iznine tâbidir. (1)
Şirket sermayesininyüzde on ve daha fazlasına sahip olan tüzel kişilerin sermayesinin doğrudanveya dolaylı olarak bu maddenin ikinci fıkrasında belirtilen oranlar veyaesaslar dahilinde el değiştirmesi Müsteşarlığın iznine tâbidir. İzin devralanortağın kurucularda aranan şartları taşıması kaydıyla verilebilir. Bu fıkrahükmü tüzel kişi ortağın yönetim ve denetimini belirleyen sermaye paylarınınbir başka tüzel kişiye ait olması halinde, gerçek kişi ortak ya da ortaklaraulaşıncaya kadar uygulanır. (1)
Bu madde hükümlerineaykırı olarak yapılan tescil işlemleri hükümsüzdür.
Şirkette hisseedinilmesine ve devrine, şirketin malvarlıklarının devrine, şirket ortaklarınınbu Kanunda aranan nitelikleri kaybetmeleri halinde temettü hakkı hariç ortağaait hakların kullanımına, dolaylı pay sahipliğine, şirketlerin birleşmesine vediğer hususlara ilişkin esas ve usuller Kurulun uygun görüşü alınarakMüsteşarlıkça belirlenir.
Malîbünyenin güçlendirilmesi ve şirket uygulamalarının iyileştirilmesi (2)
Madde14 – (Değişik birinci fıkra: 13/6/2012-6327/22 md.) Şirketin,katılımcıların hak ve menfaatlerini tehlikeye sokabilecek uygulamalaryaptığının, sözleşmelerden doğan yükümlülüklerini yerine getiremediğinin veyamalî bünyesinin katılımcıların hak ve menfaatlerini tehlikeye düşürecek düzeydezayıflamakta olduğunun tespiti hallerinde Bakan, şirketin yönetim kurulundan;
a)Şirketin iş süreçlerinin, teknik altyapısının ve uygulamalarınıniyileştirilmesine yönelik gerekli tedbirlerin alınmasını,
b)Sermayenin artırılmasını, ödenmemiş kısmının ödenmesini, sermayeye mahsubenödeme yapılması için ortaklara çağrıda bulunulmasını veya kâr dağıtımınındurdurulmasını,
c)İştiraklerin ve sabit değerlerin kısmen veya tamamen elden çıkarılmasını veyaelden çıkarılmasının durdurulmasını, yeni iştirak ve sabit değerleredinilmemesini,
d)Serbest varlıkların gösterilecek bir bankada bloke edilmesini ve bu varlıklarüzerinde izinsiz tasarruf edilmemesini,
e)Şirketin malî bünyesini düzeltmeye yönelik diğer tedbirlerin alınmasını,
isteyebilir.
Şirket, alınmasıtalep edilen tedbirlerin bildiriminden itibaren on iş günü içerisinde iyileştirmeplanını hazırlayıp Müsteşarlığa göndermek zorundadır.
İyileştirme planında öngörülenönlemlerin zamanında alınmaması veya bu tedbirlerin uygulanmasına rağmen bumaddenin birinci fıkrasında belirlenen hususların devam etmesi ya da şirketinmalî bünyesindeki zayıflamanın bu maddenin birinci fıkrasında yer alansafhaların uygulanması durumunda dahi şirketin malî durumunun düzeltilmesineimkân bulunmadığının tespit edilmesi hallerinde Bakan, şirketin;
a) Yeni sözleşme akdetme ve temdityetkisini kaldırmaya,
b) Yönetim kurulu üyelerinintamamını veya bir kısmını görevden alarak veya üye sayısını artırarak yönetimkuruluna üye atamaya,
c) Fonları ve varsa diğerbranşlara ait portföylerini belirlenecek esaslar dahilinde diğer şirketleredevretmeye,
d) Faaliyet ruhsatlarını iptaletmeye,
e) İflasını istemeye,
f) Gerekli görülen diğertedbirleri almaya,
Yetkilidir.
BEŞİNCİBÖLÜM
EmeklilikYatırım Fonuna İlişkin
Düzenlemeler
Emeklilik yatırım fonu ve foniçtüzüğü
Madde 15 – Fon, şirket tarafından emeklilik sözleşmesi çerçevesindealınan ve katılımcılar adına bireysel emeklilik hesaplarında izlenenkatkıların, riskin dağıtılması ve inançlı mülkiyet esaslarına göre işletilmesiamacıyla oluşturulan malvarlığıdır. Fonun tüzel kişiliği yoktur. Fon, buKanunda yer alan amaçlar dışında kullanılamaz ve kurulamaz.
Şirketin, fon içtüzüğü, emekliliksözleşmesi ve Kurulca belirlenecek diğer belgelerle birlikte, fon kurmak üzereKurula başvurması zorunludur. Kuruluş izni almak üzere yapılacak başvurulardaistenilecek şartlara ilişkin esas ve usuller Müsteşarlığın uygun görüşüalınarak Kurul tarafından belirlenir.
Fon içtüzüğü, katılımcı ileşirket, saklayıcı ve portföy yöneticisi arasında fon portföyünün inançlımülkiyet esaslarına göre saklanmasını ve vekalet akdi hükümlerine göreyönetimini konu alan ve genel işlem şartlarını içeren iltihaki bir sözleşmedir.(Değişik ikincicümle: 13/6/2012-6327/23 md.) Kurul tarafından uygun görülen fon içtüzüğü, izin belgesi tarihini takip eden altı iş günü içinde şirketin merkezinin bulunduğu yerin ticaret siciline tesciledilir ve TürkiyeTicaret Sicili Gazetesinde ilan olunur. Fon içtüzüğüne yönelik esas ve usuller Müsteşarlığınuygun görüşü alınarak Kurul tarafından belirlenir.
Fonunfaaliyete geçmesine ilişkin esaslar
Madde 16 – Şirket,fon kuruluş izni tarihinden itibaren en geç altı ay içerisinde Kurul tarafındanbelirlenen belgelerle birlikte katılma belgelerinin kayda alınması talebiyleKurula başvurmak zorundadır. Bu süre içerisinde Kurula başvuru yapılmamasıhalinde, fon içtüzüğü şirket tarafından ticaret sicilinden terkin ettirilir vebuna ilişkin belgeler terkini takip eden altı iş günü içerisinde Kurulagönderilir. Fonun kayda alınma başvurusunun Kurulca değerlendirilebilmesi için;
a) Fon içtüzüğünün şirketinmerkezinin bulunduğu yerin ticaret siciline tescil ve Türkiye Ticaret SiciliGazetesinde ilan edilmiş olması,
b) Yeterli mekân, teknik donanımve örgütlenmenin sağlanmış, fon hizmet biriminin ve fon kurulunun oluşturulmuş,iç denetim sisteminin kurulmuş, personelin buna uygun görev ve sorumluluklarınınbelirlenmiş olması ve bu konularda gerekli belgelerin hazırlanmış olması,
c) Muhasebe kayıt ve belge sistemiile düzenli iş akışı ve haberleşmeyi sağlayacak teknik alt yapının kurulmuşolması,
d) Fonlara ilişkin insankaynaklarının belirlenmiş olması,
e) En az bir portföy yöneticisiile portföy yönetim sözleşmesinin imzalanmış olması,
f) Şirketin bu Kanunda öngörülenkuruluş şartlarını kaybetmemiş olması,
Zorunludur.
Kurulca yapılacak değerlendirmesonucu uygun görülen ve fon içtüzüğünde yer alan, kurulacak olan asgari üçfonun her biri için ayrı ayrı olmak üzere, şirketin ödenmiş sermayesinin asgariyirmide biri tutarındaki fon miktarına karşılık gelen pay sayısı Kurul kaydınaalınır ve fon portföyleri öncelikle bu paylara karşılık gelen tutar ileoluşturulur. Katılımcılardan toplanan katkılar karşılığında verilecek paylarınfon içtüzüğünde öngörülen tutara karşılık gelen payları aşması halinde, yenipay sayısının artırılması ve artırılan payların Kurul kaydına alınması talebiyleKurula başvurulur.
(Değişik üçüncü fıkra: 13/6/2012-6327/24 md.) Kurultarafından, Müsteşarlığın uygun görüşü alınmak kaydıyla, üçer aylık dönemlerin son iş günü itibarıyla fon net varlık değerinin yüzbinde beşini aşmamak üzere kayda alma ücreti alınır ve üçer aylık dönemleri izleyen on iş günü içinde tahsil edilir.
Şirkete ve katılımcılara aitfondaki pay adedi, fon miktarı, fonun faaliyet ilke ve esasları, örgüt yapısı,muhasebe, belge ve kayıt düzeni, katılımcıların bilgilendirilmesi ve bunlarailişkin esas ve usuller Müsteşarlığın uygun görüşü alınarak Kurul tarafındanbelirlenir.
Fonun malvarlığına, fon portföyüneve fon varlıklarının saklanmasına ilişkin ilkeler
Madde 17 – Fonun malvarlığı, şirketin bu Kanundan, 28.7.1981tarihli ve 2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanunundan, emeklilik sözleşmesinden,fon içtüzüğünden ve ilgili mevzuattan doğan yükümlülüklerini yerine getirmesive sorumluluğunu karşılaması dışında hiçbir amaçla kullanılamaz. (Değişik son cümle:13/6/2012-6327/25 md.) Fon malvarlığı rehnedilemez, portföye ilişkin olarak yapılan işlemler haricinde teminat gösterilemez, üçüncü şahıslar tarafından haczettirilemez ve iflas masasına dahil edilemez.
(Ek fıkra: 3/6/2007-5684/41 md.) Bireyselemeklilik hesabındaki fon paylarından, katılımcının sistemde bulunduğu aysayısı ile asgarî ücret tutarının çarpımına karşılık gelen birikim tutarı ve buKanunun 6 ncı maddesi kapsamında bireysel emeklilik sisteminden emekli olanlarayapılan yıllık gelir sigortası ödemelerinin aylık ödemeye isabet edenmiktarının nafaka borçları hariç olmak üzere asgarî ücret tutarına kadar olankısmı haczedilemez, rehnedilemez, iflas masasına dahil edilemez. Bu fıkradakihükümlerin uygulanmasında rehin, haciz veya iflas tarihinde geçerli brüt asgarîücret tutarı esas alınır.
(Değişiküçüncü fıkra: 13/6/2012-6327/25 md.) Şirket, Kurul tarafından belirlenen türlerdenolmak üzere para ve sermaye piyasası araçlarından, kıymetli madenlerden veyaKurul tarafından belirlenen diğer yatırım araçlarından oluşan farklı portföyyapılarına sahip en az üç fon kurmak zorundadır. Fon kuruluşuna, şirketlerinkatılımcılarına diğer şirketlerin fonlarını sunmasına ve fon portföysınırlamalarına ilişkin ilkeler ile fon portföyündeki varlıkların değerlendirilmesineilişkin esas ve usuller Müsteşarlığın uygun görüşü alınarak Kurul tarafındanbelirlenir.
(Ek fıkra: 13/6/2012-6327/25 md.) Kurul, fon payı alım satımının Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasıtarafından günlük alım satım kurları ilan edilen yabancı paralar üzerinden yapılmasınaizin verebilir. Bu kapsamda yapılacak izin başvurularının değerlendirilmesindeMüsteşarlığın ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının görüşü alınır.
Fon portföyündekivarlıklar saklayıcı nezdinde saklanır. Katılımcıların sahip oldukları vefondaki katkılarını gösteren pay adedi de, saklayıcı nezdinde katılımcı bazındave katılımcıların erişebileceği şekilde izlenir.
Fonportföyünün yönetimi
Madde 18 – Fon portföyü, portföy yöneticileri tarafından yönetilir.Portföy yöneticileri, portföyü bu Kanun, 2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu,fon içtüzüğü, emeklilik sözleşmesi ve ilgili mevzuat hükümlerine göreyönetmekle yükümlüdür. Alınacak portföy yönetim hizmetine ilişkin esaslar bukonuda şirket ve portföy yöneticileri arasında yapılacak portföy yönetim sözleşmesiile belirlenir. (Değişik son cümle:3/6/2007-5684/41 md.) Portföy yönetim sözleşmelerinin Kurulca belirlenenasgarî unsurlara uygun olması zorunludur.
Şirket, portföyyöneticilerinin, fon yönetiminde gerekli özen ve basireti göstermemeleri,Kurulun portföy yöneticiliğine ilişkin ilkelerine aykırı hareket etmeleri, malîbünyelerinin zayıfladığının tespit edilmesi gibi durumlarda, portföy yönetimsözleşmesini feshedip, Kurulca uygun görülen başka portföy yöneticileri ileportföy yönetim sözleşmesi imzalayabilir. Yukarıdaki koşulların varlığı halindeKurul da portföy yöneticilerinin değişmesini isteyebilir. Portföy yönetimsözleşmesine ilişkin esas ve usuller Müsteşarlığın uygun görüşü alınarak Kurultarafından belirlenir.
Fonlarınbirleştirilmesi ve devri
Madde 19 – Aynı şirkete ait fonlar, şirketin talebi üzerine veyare’sen Kurul tarafından birleştirilebilir. Fon, ancak başka bir emeklilikyatırım fonu ile birleştirilebilir. Söz konusu birleştirmelere yönelik esas veusuller Müsteşarlığın uygun görüşü alınarak Kurul tarafından belirlenir.
Fon süresiz olarak kurulur. Kurul;
a) Şirketin bir yılöncesinden fesih ihbarında bulunması,
b) Şirketin fon kurmayailişkin şartlarını kaybetmesi,
c) Şirketin malîbünyesinin zayıflaması nedeniyle bu Kanunun 14 üncü maddesi kapsamına alınması,
Hallerinde, fon malvarlığını birbaşka şirkete Müsteşarlığın uygun görüşünü alarak devredebilir. Devirişlemlerine ilişkin esas ve usuller Müsteşarlığın uygun görüşü alınarak Kurul tarafındanbelirlenir.
ALTINCIBÖLÜM
Denetimve Bağımsız Dış Denetim
Denetim
Madde 20 – (Mülga birinci fıkra: 13/6/2012-6327/26 md.)
Şirketin bu Kanun çerçevesindeyürütülen emeklilik faaliyetleri ile sigortacılık faaliyetleri Müsteşarlığındenetimine tâbidir. Şirketin fonlarına, portföy yöneticilerine ve saklayıcılarailişkin hesap ve işlemleri ise Kurulun denetimine tâbidir. Denetimlere ilişkinraporlar, konularına göre Müsteşarlık veya Kurul tarafından değerlendirilir vesonuçlandırılır.
Emeklilikgözetim merkezi
Madde 20/A –(Ek: 3/6/2007-5684/42 md.)
Müsteşarlık, bireysel emeklilik sisteminin güvenli veetkin biçimde işletilmesini sağlamak, katılımcıların hak ve menfaatlerinikorumak amacıyla şirketlerin ve bireysel emeklilik aracılarının faaliyetleriningözetim ve denetimine yönelik alt yapı oluşturulmasına, bireysel emeklilikhesaplarına, emeklilik planlarına, işlemlerin konsolidasyonuna, katılımcılaraait bilgilerin saklanmasına, kamunun ve katılımcıların bilgilendirilmesine,istatistik üretimine, bireysel emeklilik aracıları siciline ve bireyselemeklilik aracıları sınavına ilişkin işlemlerin yapılması ile hayat sigortalarıve diğer sigorta branşlarına ilişkin verilebilecek diğer görevleri yerinegetirmek üzere özel hukuk hükümlerine göre kurulmuş bir tüzel kişiyi emeklilikgözetim merkezi olarak görevlendirebilir. Emeklilik gözetim merkezinin anasözleşmesinde yer alması gereken hususlar Müsteşarlıkça belirlenir ve bu anasözleşmede yapılacak değişikliklerde Müsteşarlığın uygun görüşü aranır.Emeklilik şirketleri, Müsteşarlığın uygun görmesi halinde hayat branşındafaaliyet gösteren sigorta şirketleri ile diğer kurum ve kuruluşlar emeklilikgözetim merkezine ortak olabilir. Emeklilik gözetim merkezi, Müsteşarlığındenetimine tâbidir. Bu Kanun kapsamındaki şirket, kurum, kuruluş ve kişiler, buKanuna istinaden verilen görevlerin yerine getirilmesini teminen talep edilenbilgi ve belgeleri emeklilik gözetim merkezine aktarır. Emeklilik gözetimmerkezinin çalışma esas ve usûlleri Müsteşarlık tarafından belirlenir.
Bağımsız dış denetim
Madde 21 – (Değişik: 13/6/2012-6327/27 md.)
Şirketin yılsonu malî tablolarının bağımsız denetim kuruluşları tarafından denetlenmesizorunludur. Fonların hesap ve işlemleri ayrıca yılda en az bir defa bağımsızdış denetime tabidir.
YEDİNCİBÖLÜM
CezaHükümleri
İdarîyaptırımlar (1)
Madde 22 – (Değişik: 23/1/2008 – 5728/486 md.)
Konularına göre Müsteşarlık veya Kurulkararıyla ve gerekçesi belirtilmek suretiyle bu Kanuna tâbi gerçek ve tüzelkişilere, bu Kanunun;
a) 4 üncü maddesi hükümlerine aykırıemeklilik sözleşmesi düzenlenmesi halinde üçbin Türk Lirası,
b) 5 inci maddesinde öngörülen aktarmayükümlülüğüne aykırılık halinde ikibin Türk Lirası,
c)(Değişik:13/6/2012-6327/28 md.) 5 inci maddesinde öngörülen paylaştırma veyatırıma yönlendirme yükümlülüğüne aykırılık halinde ikibin Türk Lirası,
d) 6 ncı maddesinde öngörülen ödeme veyaaktarma yükümlülüğüne aykırılık halinde ikibin Türk Lirası,
e) 6 ncı maddesinin son fıkrasındaöngörülen tasdik yükümlülüğünün yerine getirilmeden sözleşmelerin uygulamayakonulması halinde üçbin Türk Lirası,
f) 7 nci maddesinde öngörülen katılımcıtarafından ödenecek giderler veya ücretler konusunda bilgilendirmeyükümlülüğüne aykırılık halinde ikibin Türk Lirası,
g) 10 uncu maddesinin birinci fıkrasıhükümlerine aykırı olarak belirtilen kavramların kullanılması halindeyedibinbeşyüz Türk Lirası,
h) 10 uncu maddesinin ikinci fıkrasıhükümlerine aykırı olarak ilan ve reklam faaliyetinde bulunulması halindeonbeşbin Türk Lirası,
ı) 10 uncu maddesinin ikinci fıkrasındaöngörülen katılımcılara bilgi verilmesi yükümlülüğüne aykırılık halinde ikibinTürk Lirası,
j) (Değişik: 13/6/2012-6327/28 md.) 11 inci maddesinin birinci ve üçüncü fıkralarındaöngörülen sorumlulukların yerine getirilmemesi halinde üçbin Türk Lirası,
k) 11 inci maddesinin ikinci fıkrasıhükümlerine aykırı olarak aracılık faaliyetinde bulunulması veya aracılıkhizmeti sağlanması hallerinde altıbin Türk Lirası,
l) 12 nci maddesinin birinci fıkrasıhükümlerine aykırı olarak belirtilen nitelikleri haiz olmayan kişilerinçalıştırılması halinde onbeşbin Türk Lirası,
m) 12 nci maddesinin ikincifıkrasında öngörülen bildirim yükümlülüğünün yerine getirilmemesi halinde üçbinTürk Lirası,
n) 12 nci maddesinin üçüncü fıkrasıhükümlerine aykırı olarak belirtilen kişilerin yasaklanan görevlerdeçalıştırılması halinde onbeşbin Türk Lirası,
o) 13 üncü maddesinin birinci fıkrasıhükümlerine aykırı olarak anasözleşme değişikliklerinin tescil edilmesi halindeonbeşbin Türk Lirası,
p) 13 üncü maddesinin üçüncü fıkrasıhükümlerine aykırı olarak malvarlıklarının devri veya bir başka şirketlebirleşilmesi halinde onbeşbin Türk Lirası,
r) 21 inci maddesinde öngörülen bağımsızdış denetim yükümlülüğünün yerine getirilmemesi halinde onbeşbin Türk Lirası,
s) Bakanlık, Müsteşarlık ve Kurultarafından alınan kararlara, çıkarılan yönetmelik ve tebliğler ile yapılandiğer düzenlemelere uyulmaması halinde, yukarıdaki fıkralarda, sigortacılıkmevzuatı ve sermaye piyasası mevzuatında öngörülmüş bir cezanın olmadığıhallerde ikibin Türk Lirası,
idarî para cezası verilir.
Yukarıda belirtilen idarî para cezalarınınuygulanmasından önce ilgili kuruluş veya kişilerin savunmaları alınır. Savunmaistendiğine ilişkin yazının tebliğ tarihinden itibaren bir ay içinde savunmaverilmemesi halinde savunma hakkından feragat edildiği kabul edilir.
İdarî para cezalarının verilmesini gerektirenfiillerin tekrarı halinde, verilen para cezası iki katı, izleyen tekrarlarda üçkatı artırılarak uygulanır. Bu cezaların verildiği tarihten itibaren iki yıliçinde idarî para cezasının verilmesini gerektiren aynı fiil işlenmediğitakdirde önceki cezalar tekrarda esas alınmaz.
Bu Kanunun 23 üncümaddesinin birinci fıkrasında öngörülen suçu işleyenler hakkında kanunîkovuşturmaya geçilmekle birlikte, gecikmesinde sakınca bulunan hallerdeMüsteşarlığın talebi üzerine valiliklerce bunların işyerleri geçici olarakkapatılır; ilan ve reklamları durdurulur ya da toplatılır.
Ceza sorumluluğu (1)
Madde 23 – (Değişik: 23/1/2008 – 5728/487 md.)
Bu Kanuna göre gereken izinleri almaksızınemeklilik faaliyetinde bulunan veya ticaret unvanları ve her türlü belgeleri veilan ve reklamları ve kamuoyuna yaptıkları açıklamalarda bu Kanunda belirtilenkuruluşların adını kullanan ya da 10 uncu madde hükümlerine aykırı olarak buKanunda düzenlenen faaliyetlerde bulundukları izlenimini yaratacak söz vedeyimleri kullanan gerçek kişiler ile tüzel kişilerin görevlileri üç yıldan beşyıla kadar hapis ve üçyüz günden ikibin güne kadar adlî para cezası ilecezalandırılır. Ayrıca idarî tedbir olarak bu faaliyetlerin yürütülmesine maniolunur.
Şirketin yönetim kurulubaşkanı ve üyeleri ile imza yetkisini haiz mensupları, portföy yönetimşirketinin yönetim kurulu başkanı ve üyeleri ile imza yetkisini haizmensupları, görevleri dolayısıyla kendilerine tevdi olunan veya muhafazaları,denetimleri ve sorumlulukları altında bulunan şirkete ait para veya diğervarlıkları zimmetine geçirirlerse, Türk Ceza Kanununun, zimmet suçuna ilişkinhükümlerine göre verilecek ceza beşte bir oranında artırılır.
Bu Kanunda gösterilen yetkili mercilerin vedenetim görevlilerinin istedikleri bilgi ve belgeleri vermeyen ya da denetimgörevlilerinin görevlerini yapmalarına engel olan gerçek kişilerle tüzelkişilerin görevli ve ilgilileri bir yıldan üç yıla kadar hapis ve yüz günden azolmamak üzere adlî para cezası ile cezalandırılır.
Bu Kanuna tâbî gerçek ve tüzel kişilerin buKanunda gösterilen merciler ile denetim görevlilerine, mahkemelere ve diğerresmi dairelere hitaben düzenledikleri veya yayımladıkları belgelerde yapılangerçeğe aykırı beyanlarından dolayı bunları veya bunların düzenlenmesine esasolan her türlü belgeleri imzalayanlar hakkında, Türk Ceza Kanununun belgedesahtecilik suçuna ilişkin hükümlerine göre verilecek ceza bir kat artırılır.
Bu Kanuna tâbî kuruluşların itibarınıkırabilecek veya servetine zarar verebilecek bir hususa kasten sebep olan ya dabu yolda asılsız haber yayanlar, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası ilecezalandırılır. Bu fiilin basın ve yayın yoluyla işlenmesi halinde verilecekceza yarı oranında artırılır. İsimleri belirtilmese dahi bu Kanuna tâbikuruluşların güvenilirliği konusunda kamuoyunda tereddüte yol açarak bukuruluşların malî bünyelerinin olumsuz etkilenmesine neden olabilecek nitelikteasılsız haberleri yukarıda belirtilen araçlarla yayınlayanlar dörtyüz gündenüçbin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır.
Bu Kanunun uygulanmasında ve uygulanmasınındenetiminde görev alanlar, görevleri sırasında bu Kanun kapsamında faaliyetgösteren gerçek ve tüzel kişiler, bunların iştirakleri ve kuruluşları ilekatılımcıya ait öğrendikleri sırları, bu Kanuna ve özel kanunlarına göreyetkili olanlardan başkasına açıklayamazlar ve kendi yararlarına kullanamazlar.Bu yükümlülük bu kişilerin görevden ayrılmalarından sonra da devam eder. Buyükümlülüğe uymayan kimseler Türk Ceza Kanununun 239 uncu maddesine görecezalandırılır.
Bu Kanuna tâbi kuruluşların mensupları vediğer görevlileri, sıfat ve görevleri dolayısıyla bu Kanuna tâbi kuruluşlaraveya emeklilik sözleşmesi ile ilgili kişilere ait öğrendikleri sırları bukonuda kanunen açıkça yetkili kılınan mercilerden başkasına açıklayamazlar. Buyükümlülük görevden ayrılmalarından sonra da devam eder. Bu madde hükmüneaykırı davrandığı tespit edilen kişiler Türk Ceza Kanununun 239 uncu maddesinegöre cezalandırılır.
Bu maddenin altıncı ve yedinci fıkralarında yazılı kişiler, öğrendiklerisırları kendileri ya da başkaları için yarar sağlamak amacıyla açıklarlarsa,haklarında Türk Ceza Kanununun 239 uncu maddesine göre verilecek ceza yarıoranında artırılır.
Soruşturma ve kovuşturmausulü (1)
Madde 24 – (Değişik: 23/1/2008 – 5728/488 md.)
Bu Kanunda belirtilen suçlara ilişkinsoruşturma ve kovuşturma yapılması, konularına göre Müsteşarlık veya Kurultarafından Cumhuriyet başsavcılığına yazılı başvuruda bulunulmasına bağlıdır.Bu başvuru muhakeme şartı niteliğindedir. Cumhuriyet savcıları kovuşturmaya yerolmadığına karar verirlerse, Müsteşarlık veya Kurul, Ceza Muhakemesi Kanununagöre kendisine tebliğ edilecek bu kararlara karşı itiraza yetkilidir. Bu fıkrauyarınca yapılan soruşturmalar neticesinde açılan kamu davalarında, Müsteşarlıkveya Kurulun başvuruda bulunması hâlinde, bunlar başvuru tarihinde katılansıfatını kazanırlar.
Genelhükümlerin saklılığı
Madde 25 – Bu Kanuna göre suç teşkil eden hareket ve fiiller başkakanunlara göre de cezayı gerektirdiği takdirde failleri hakkında en ağır cezayıgerektiren kanun maddesi uygulanır.
SEKİZİNCİBÖLÜM
DiğerHükümler
Yönetmelikler
Madde 26 – Bu Kanunda Bakanlığın, Müsteşarlığın ve Kurulunbelirlemeye yetkili kılındığı hususlar yönetmeliklerle düzenlenir. Bu Kanunkapsamında çıkarılacak yönetmelikler, Kanunun yayımı tarihinden itibaren en geçaltı ay içerisinde çıkarılır.
Devlet katkısı (2)
Ek Madde 1 – (Ek: 13/6/2012-6327/29 md.)
İşverentarafından ödenenler hariç katılımcı adına bireysel emeklilik hesabına ödenenkatkı paylarının yüzde yirmibeşine karşılık gelen tutar, şirketler tarafındanemeklilik gözetim merkezine iletilen bilgiler esas alınarak Devlet katkısıolarak emeklilik gözetim merkezince hesaplanır. Devlet katkısı, Müsteşarlıkbütçesine konulan ödenekten katılımcıların ilgili hesaplarına şirketleraracılığıyla aktarılmak üzere emeklilik gözetim merkezine ödenir. Şu kadar ki,bir katılımcı için bir takvim yılında ödenen ve Devlet katkısı tutarınınhesaplanmasına esas teşkil eden katkı paylarının toplamı ilgili takvim yılınaait hesaplamaya ilişkin dönemin sona erdiği tarihte geçerli brüt asgari ücretinhesaplama dönemine isabet eden toplam tutarını aşamaz. Bu ödenekten bütçenindiğer kalemlerine hiçbir şekilde aktarma yapılamaz. Devlet katkısı, katkı payıödemelerinden ayrı olarak takip edilir ve Müsteşarlıkça belirlenen yatırım araçlarındayatırıma yönlendirilir.
Katılımcılardanbu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten sonra;
a) Enaz üç yıl sistemde kalanlar Devlet katkısıhesabındaki tutarın yüzde onbeşine,
b) Enaz altı yıl sistemde kalanlar Devletkatkısı hesabındaki tutarın yüzde otuzbeşine,
c) Enaz on yıl sistemde kalanlar Devlet katkısıhesabındaki tutarın yüzde altmışına,
hakkazanır. Bu sürelerin hesabında emeklilik sözleşmesi esas alınır.
Bireyselemeklilik sisteminden emeklilik hakkı kazananlar ile bu sistemden vefat veyamalûliyet nedeniyle ayrılanlar Devletkatkısı hesabındaki tutarın tamamına hak kazanır. Devlet katkısı hesabındaki tutarlardan hak kazanılan tutarlar sistemdenayrılma veya emeklilik durumunda katılımcıya ödenir.
Vefatveya malûliyet hariç sistemden emekli olmadan ayrılan katılımcıların Devlet katkısı hesabındaki varsa hak kazanılmayantutarlar genel bütçeye gelir kaydedilir veya katılımcılarayapılacak Devlet katkısı ödemesinemahsup edilebilir. Hak kazanılmayan tutarlarla ilgili mahsuplaşma işlemleri ilebu işlemlerin gerçekleştirilme sürelerine ilişkin esas ve usuller Maliye Bakanlığınıngörüşü alınarak Müsteşarlıkça belirlenir. (Ekiki cümle: 3/4/2013-6456/34 md.) Ödenmediğiveya eksik ödendiği tespit edilen tutarlar, ödenmesi gereken tarihten itibaren21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü HakkındaKanunun 51 inci maddesinde belirtilen gecikme zammı oranına göre hesaplananfaiziyle birlikte 6183 sayılı Kanun hükümlerine göre tahsil edilmek üzereemeklilik gözetim merkezi tarafından ilgili vergi dairesine bildirilir. Tahsiledilen tutarlar genel bütçeye gelir kaydedilir ve tahsilata ilişkin bilgi,vergi dairesince Müsteşarlığa iletilir. Devletkatkısının hesaplanmasına, ilgili hesaba ve hak sahiplerine ödenmesine,yatırıma yönlendirilmesine, ödeme ve yatırıma yönlendirme işlemlerinin yerinegetirileceği sürelere ve bu madde uyarınca yapılacak diğer işlemlere ilişkinesas ve usuller Müsteşarlıkça belirlenir.
Devlet katkısı hesabındaki tutarlardan haksahiplerince aranmayan kısımların zamanaşımına uğramasına ilişkin olarak 6 ncımadde hükmü uygulanır.
(Değişik altıncı fıkra: 3/4/2013-6456/34md.) Katılımcıların Devlet katkısınaesas teşkil eden katkı paylarının doğru hesaplanmasından şirketler sorumludur.Haksız olarak yapıldığı tespit edilen Devlet katkısı, ödeme tarihinden itibaren6183 sayılı Kanunun 51 inci maddesinde belirtilen gecikme zammı oranına görehesaplanan faiziyle birlikte 6183 sayılı Kanun hükümlerine göre tahsil edilmeküzere emeklilik gözetim merkezi tarafından ilgili şirketin bağlı olduğu vergidairesine bildirilir. Tahsil edilen tutarlar genel bütçeye gelir kaydedilir vetahsilata ilişkin bilgi, vergi dairesince Müsteşarlığa iletilir.
Devlet katkısı hesabındaki tutarlar haczedilemez,rehnedilemez, iflas masasına dâhil edilemez.
(Ek fıkra: 3/4/2013-6456/34 md.) Bu madde kapsamında; Devlet katkısının Müsteşarlıkçaemeklilik gözetim merkezine, emeklilik gözetim merkezince şirketlere,şirketlerce katılımcıların hesaplarına ödenmesi yahut hak kazanılmayantutarların şirketlerce geri ödenmesi için Müsteşarlıkça tanımlanan azami ikişeriş günlük işlem süreleri için emeklilik gözetim merkezi ve şirketlerden nematalep edilmez. Emeklilik gözetim merkezi tarafından gerçekleştirilen işlemleriçin Müsteşarlıkça emeklilik gözetim merkezine ücret ödenmez.
(Ek fıkra: 18/1/2017-6770/17md.) Katkı payının şirket hesaplarına nakden intikalettiği tarihten önceki bir tarihte Devlet katkısı hesaplamasına konu edilmesinedeniyle erken ödenen Devlet katkısı tutarlarına, Devlet katkısınınMüsteşarlıkça fiilen ödendiği tarih ile ödenmesi gereken tarih arasındaki süreiçin, emeklilik gözetim merkezi tarafından 6183 sayılı Kanunun 51 incimaddesinde belirtilen gecikme zammı oranı esas alınarak gecikme bedelihesaplanır. Hesaplanan bedelin, Devlet katkısının Müsteşarlıkça ödenmesigereken tarihten şirketin ödeme yaptığı tarihe kadar 6183 sayılı Kanunun 51inci maddesinde belirtilen gecikme zammı oranına göre hesaplanan faiziylebirlikte ilgili vergi dairesine ödenmesi gerektiği hususu emeklilik gözetimmerkezi tarafından şirkete ve 6183 sayılı Kanun hükümlerine göre gereklitakibatın yapılması amacıyla durum şirketin bağlı olduğu vergi dairesinebildirilir.
Çalışanların otomatik olarak bir emeklilik planınadâhil edilmesi(1)(2)
Ek Madde 2- (Ek: 10/8/2016-6740/1 md.)
(Değişik birinci cümle: 18/1/2017-6770/18 md.) Türk vatandaşı veya 29/5/2009 tarihli ve 5901 sayılıTürk Vatandaşlığı Kanununun 28 inci maddesi kapsamında olup kırk beş yaşınıdoldurmamış olanlardan; 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar veGenel Sağlık Sigortası Kanununun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) ve(c) bentlerine göre çalışmaya başlayanlar ile 17/7/1964 tarihli ve 506 sayılıSosyal Sigortalar Kanununun geçici 20 nci maddesi kapsamında kurulmuş olansandıkların iştirakçisi olarak çalışmaya başlayanlar, işverenin bu Kanunhükümlerine göre düzenlediği bir emeklilik sözleşmesiyle emeklilik planınadâhil edilir. İşveren, çalışanını ancak otomatik katılım için emeklilik planıdüzenleme konusunda Müsteşarlıkça uygun görülen şirketlerden birinin sunacağıemeklilik planına dâhil edebilir. Cumhurbaşkanı, bu madde uyarınca emeklilikplanına dâhil edilecek işyerleri ile çalışanları ve bu kapsamdaki uygulamaesaslarını belirlemeye yetkilidir. (2)
Çalışankatkı payı, çalışanın 5510 sayılı Kanunun 80 inci maddesi çerçevesindebelirlenen prime esas kazancının yüzde üçüne karşılık gelen tutardır. (Ek cümle: 18/1/2017-6770/18 md.) 506sayılı Kanunun geçici 20 nci maddesi kapsamında kurulmuş olan sandıklarıniştirakçisi olan çalışanlar için bu çalışanların bağlı bulunduğu sandığa,katılım payı, kesenek veya diğer adlar altında ödediği tutarlarınhesaplanmasına esas kazancının yüzde üçüne karşılık gelen tutardır. Bu oranıiki katına kadar artırmaya, yüzde bire kadar azaltmaya veya katkı payına maktulimit getirmeye Cumhurbaşkanı yetkilidir. Bu tutar, en geç çalışanın ücretininödeme gününü takip eden iş günü, bu Kanun hükümleri uyarınca işveren tarafındanşirkete aktarılır. İşveren bu madde uyarınca katkı payını zamanında şirketeaktarmaz veya geç aktarırsa çalışanın 5 inci maddedeki hesaplama yöntemiuyarınca varsa birikiminde oluşan parasal kaybından sorumludur. Çalışan,otomatik katılıma ilişkin emeklilik sözleşmesinde belirlenen tutardan dahayüksek bir tutarda kesinti yapılmasını işverenden talep edebilir. (2)
Çalışan, emeklilikplanına dâhil olduğunun kendisine bildirildiği tarihi müteakip iki ay içindesözleşmeden cayabilir. (Ek cümle:21/3/2018-7103/45 md.) Bu süreyi üç katına kadar artırmaya Cumhurbaşkanı yetkilidir.Cayma hâlinde, ödenen katkı payları, varsa hesabında bulunan yatırım gelirleriile birlikte on iş günü içinde çalışana iade edilir. Şirket, cayma süresinceödenen katkı paylarının değer kaybetmemesini sağlayacak şekilde fonyönetiminden sorumludur. Cayma hakkını kullanmayan çalışan Müsteşarlıkçabelirlenen hâllerde katkı payı ödemesine ara verilmesini talep edebilir. (2)
(Mülga dördüncü fıkra: 21/3/2018-7103/45 md.)
Çalışan adına bireysel emeklilik hesabına ödenenkatkı payları üzerinden ek 1 inci maddedeki usul ve esaslara göre bu maddeuyarınca ayrıca Devlet katkısı sağlanır. Çalışanın bu madde kapsamında cayma hakkını kullanmamasıhâlinde, sisteme girişte bir defaya mahsus olmak üzere, ek 1 inci maddedekiDevlet katkısı hak etme ve ödeme koşuluna tabi olmak kaydıyla, bin Türk lirasıtutarında ilave Devlet katkısı sağlanır. Cumhurbaşkanı, bu tutarı yarısınakadar artırmaya veya yarısınakadar azaltmaya yetkilidir. Emeklilik hakkının kullanılmasıhâlinde, hesabın da bulunan birikimi en az on yıllık,yıllık gelir sigortası sözleşmesi kapsamında almayı tercih eden çalışana,birikiminin yüzde beşi karşılığı ek Devlet katkısı ödemesi yapılır. Bu madde hükmünegöre çalışan katkı payının takip ve tahsil sorumluluğu şirkete aittir.Müsteşarlık takip ve tahsil sorumluluğunun bu amaçla yetkilendirilecek birkuruluşça yerine getirilmesine karar verebilir. Bankalar, Sosyal GüvenlikKurumu, 506 sayılı Kanunun geçici 20 nci maddesi kapsamındaki sandıklar ilebunların ilgili bulundukları kuruluşlar ve ilgili diğer kamu kurumları, çalışankatkı payının takip ve tahsili ile Devlet katkısının hesaplanması için ihtiyaçduyulan verileri, Müsteşarlıkça belirlenen usul ve esaslara göre emeklilikgözetim merkezi ile bu maddeye göre takip ve tahsil sorumluluğu ileyetkilendirilecek kuruluşa aktarır. Emeklilik gözetim merkezi ile bu maddeyegöre yetkilendirilecek kuruluş, söz konusu verileri şirketler ile paylaşabilir.Bu verilerden kişisel nitelikte olanlar, veri sahibinin açık rızasınınalınmasına gerek olmaksızın ilgili kuruluşlar arasında paylaşılabilir ve veripaylaşımı, kişisel verilerin korunmasına ilişkin mevzuat hükümlerine aykırılıkteşkil etmez.(1)
Bu maddekapsamında sunulan emeklilik planları kapsamında şirketlerce 7 nci maddeuyarınca fon işletim gideri kesintisi dışında başka bir kesinti yapılamaz.Çalışan katkı payı, işverenin taraf olduğu 9/6/1932 tarihli ve 2004 sayılı İcrave İflas Kanunu kapsamındaki haciz ve iflas yoluyla takip bakımından işçi alacağıniteliğinde imtiyazlı bir alacaktır. İşverenler bu madde kapsamındakiyükümlülükleri bakımından Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafındandenetlenir. İşverenin bu madde kapsamındaki yükümlülüklerine ve bu maddeuyarınca yürürlüğe konulan düzenlemelere uymaması hâlinde, her bir ihlal içinÇalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca yüz Türk lirası idari para cezasıuygulanır.
(Değişik yedinci fıkra: 21/3/2018-7103/45 md.) Bakan, belirleyeceği esaslar dâhilinde, bu Kanunkapsamında sağlanan Devlet katkısının, ilgililerin hesaben takip edebilmesinisağlayacak şekilde taahhüt olarak hesaplanmasına, taahhüt olarak hesaplanan bututarların nemalandırılmasına ve ek 1 inci maddede belirtilen hak kazanmakoşulları dikkate alınarak nemalarıyla birlikte ödenmesine karar vermeye; buKanun kapsamında sağlanan Devlet katkısının nemalandırılmasına, bin Türk lirasıtutarındaki ilave Devlet katkısının yıllar itibarıyla yeniden değerlemesine veek devlet katkısının azami limiti ile iade edilmesine ilişkin usul ve esaslarıbelirlemeye yetkilidir. Bu Kanun uyarınca yapılacak bildirimler, Müsteşarlığınbelirleyeceği usul ve esaslar çerçevesinde güvenli elektronik iletişim araçlarıile de yapılabilir.
Çalışanınişvereni aracılığıyla bir emeklilik planına dâhil olması, işveren tarafındanşirket ve plan belirlenmesinde göz önünde bulundurulacak kriterler, katkıpaylarının yatırıma yönlendirileceği fonlar, işverenin şirket ile yapacağısözleşme, cayma hakkı, çalışanın işyerinin değişmesi hâlindeişverenin çalışanı bir emeklilik planına dâhil etmesi, işyeri değişikliğindebirikimin aktarılması, çalışma ilişkisi sona eren çalışanın talebi üzerineilgili emeklilik planına ödeme yapması, ara verme, sistemden ayrılma, Devletkatkısının ödenmesi ve bu maddenin uygulanmasına ilişkin diğer usul ve esaslarMüsteşarlık tarafından belirlenir.
Geçici Madde 1 – Bu Kanunda belirtilenyönetmelik ve tebliğler yürürlüğe girinceye kadar, yürürlükteki mevzuatın buKanuna aykırı olmayan hükümleri uygulanır.
Bu Kanunun yayımı tarihinden önce, hayat branşında faaliyet gösteren veyeni poliçe akdetme yetkisi olan sigorta şirketleri, bu Kanunun yürürlüktarihinden itibaren beş yıl içerisinde başvurmak ve Kanunun 8 inci maddesindeöngörülen şartları yerine getirmekle emeklilik şirketine dönüşürler. Söz konusuşirketlere emeklilik branşında ruhsat verilebilmesi için, bu Kanunun 9 uncumaddesinde öngörülen şartların yerine getirilmesi ve emeklilik branşı dışındakalan branşlara ilişkin yasal yükümlülüklerin tamamını karşılayacak yeterliteminatın gösterilmiş olması gerekir. Ayrıca, bu şirketlerin hastalık sigortasıportföyünün, sigortalıların tüm hak ve yükümlülüklerinin korunarak, emeklilikruhsatının verildiği tarihten itibaren iki yıl içerisinde devredilmesi şarttır.Hayat sigorta şirketlerinin "sigorta şirketi" statüsünden"emeklilik şirketi" statüsüne geçişine, bu şirketlere faaliyetruhsatı verilmesinde aranılacak şartlara, portföy devri yükümlülüklerine vediğer hususlara ilişkin esas ve usuller Müsteşarlıkça belirlenir.
Bu maddenin ikincifıkrası kapsamında emeklilik şirketine dönüşen şirketler ile hayat branşındafaaliyet gösteren ve yeni poliçe akdetme yetkisi olan sigorta şirketlerindenkurulacak emeklilik şirketine asgari yüzde on payla kurucu ortak olanlar,mevcut birikimli hayat sigortalılarının talep etmeleri ve sigortalıların buKanunda öngörülen şartları haiz olmaları halinde, Müsteşarlıkça belirlenecekesas ve usullere göre, sigortalılarının birikimlerini tüm hak ve yükümlülükleriile birlikte bireysel emeklilik sistemine aktarırlar. Söz konusu birikimlerinaktarımı, aktarım işleminin bu Kanunun yürürlük tarihinden itibaren beş yıliçerisinde gerçekleştirilmesi şartıyla, her türlü vergi, resim ve harçtanmüstesna olup, intibak ettirilen ve emeklilik sözleşmesi imzalamışkatılımcılardan sisteme giriş aidatı alınmaz ve masraf kesintileri yapılmaz.
BuKanunun yayımı tarihinden önce 7397 sayılı Kanuna göre tasdik edilmiş hayatsigortası tarifeleri ile bunlara ilişkin tablo, ilan, reklam ve broşürlerde buKanunun 10 uncu maddesinde öngörülen kavramların yer alması halinde, söz konusuifadelerin bu Kanunun yayımı tarihinden itibaren bir yıl içerisindedeğiştirilmesi zorunludur. Gerek görüldüğü takdirde bu süre Müsteşarlıkça biryıldan fazla olmamak üzere artırılabilir. Söz konusu değişikliklerinyapılmaması halinde, bu tarifelere istinaden yeni sözleşme akdedilemez vebunlara ilişkin tablo, ilan, reklam ve broşürler kullanılamaz.
(Ek fıkra: 3/6/2007-5684/41md.; Değişik beşinci fıkra: 13/6/2012-6327/30 md.) Yetkili organlarınca karar alınması kaydıyla, üyelerine veyaçalışanlarına emekliliğe yönelik taahhütte bulunan dernek, vakıf, sandık, tüzelkişiliği haiz meslek kuruluşu veya sair ticaret şirketleri nezdinde 16/4/2012tarihi itibarıyla mevcut bulunan emeklilik taahhüt planları kapsamındaki yurtiçi ya da yurt dışındaki birikimler ve taahhütlere ilişkin tutarlar (planesaslarına göre aktarım tarihine kadar mutat yapılan ödemeler nedeniyleoluşanlar dahil), 31/12/2017 tarihine kadar kısmen veya tamamen bireyselemeklilik sistemine aktarılabilir. Belirlenmiş katkı esasına göre yürütülenemeklilik taahhüt planlarından yapılan aktarımlarda ilgili kuruluşun yetkiliorganlarınca karar alınması şartı aranmayabilir.
(Ek fıkra: 3/6/2007-5684/41 md. ; Değişik altıncıfıkra: 13/6/2012-6327/30 md.) Beşincifıkra kapsamında bireysel emeklilik sistemine aktarılan tutarlar gelirvergisinden müstesnadır. (Ek cümle:3/4/2013-6456/35 md.) Müsteşarlıkça uygun görülen programlı geri ödemetutarları hariç, aktarım tarihinden itibaren üç yıl içinde katılımcı tarafındanmalûliyet ve ölüm haricindeki bir nedenle, aktarılan birikimlerin bir kısmınınveya tamamının alınarak sistemden çıkılması durumunda, aktarım nedeniyleistisnadan yararlanılan tutar üzerinden yüzde 3,75 oranında gelir vergisitevkifatı yapılır. Aktarım yapan üyelerin sistemde kazanacakları süreye veüyelerden sosyal güvenlik sistemi ve tabi olduğu vakıf senedi kapsamındaemeklilik hakkı kazanmış olanların aktarım sonrası sistemde emeklilik hakkıkazanacağı yaşa ilişkin esas ve usuller Müsteşarlıkça belirlenir.
(Ek fıkra: 13/6/2012-6327/30 md.) Bireysel emeklilik sistemine aktarılan tutarlar, gelir ve kurumlarvergisi mükelleflerince daha önce gider kaydedilmemişse, aktarıldığı yılınticari kazancının tespitinde dikkate alınır.
(Ek fıkra: 13/6/2012-6327/30 md.) Beşinci fıkrada belirtilen aktarımın yapılması amacıyla gerçekleştirilentaşınmaz veya iştirak hissesi satışından doğacak kazancın, bu kapsamdaaktarılan kısma isabet eden tutarı kurumlar vergisinden müstesnadır.
(Ek fıkra: 13/6/2012-6327/30 md.) Beşinci fıkra kapsamında yapılan işlemler her türlü harçtan, düzenlenenkâğıtlar damga vergisinden, lehe alınan paralar banka ve sigorta muamelelerivergisinden müstesnadır. Şu kadar ki, bu istisna aktarılacak tutarla sınırlıolarak uygulanır.
(Ek fıkra: 13/6/2012-6327/30 md.) Bu madde kapsamında emeklilik sözleşmesi akdetmiş olan katılımcılardan,aktarıma ilişkin olarak giriş aidatı dahil herhangi bir kesinti yapılmaz.
(Ek fıkra: 13/6/2012-6327/30 md.) Bu kapsamda aktarılan tutarlar aktarım sonrasında 31/12/1960 tarihli ve193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun bireysel emeklilik sistemine ilişkinhükümleri çerçevesinde vergilendirilir. Bu madde kapsamında yapılacak aktarımave bireysel emeklilik sisteminde hak kazanılacak süreye ilişkin usul veesasları belirlemeye Müsteşarlık yetkilidir.
(Ek fıkra: 13/6/2012-6327/30 md.) Üyelerine veya çalışanlarına emekliliğe yönelik taahhütte bulunandernek, vakıf, sandık, tüzel kişiliği haiz meslek kuruluşu veya sair ticaretşirketinin emekliliğe yönelik faaliyetlerinin aktüeryal denetimini Müsteşarlıkyapar.
Geçici Madde 2-(Ek: 10/8/2016-6740/2 md.) (1)(2)
Bu maddeyi ihdas eden Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte kırk beş yaşınıdoldurmamış olan çalışanlar ile 506 sayılı Kanunun geçici 20 nci maddesikapsamında kurulmuş olan sandıkların iştirakçisi olarak çalışanlardan Kanununyürürlüğe girdiği tarihte kırk beş yaşını doldurmamış olanlar, ek 2 nci maddehükümleri çerçevesinde otomatik olarak emeklilik planına dâhil edilir.
Geçici Madde 3-(Ek: 18/1/2017-6770/20 md.)
1/1/2013 ilabu maddenin yürürlüğe girdiği tarih arasındaki sürede, katkı payının şirkethesaplarına nakden intikal ettiği tarihten önceki bir tarihte Devlet katkısıhesaplamasına konu edilmesi nedeniyle, erken ödenen Devlet katkısı tutarlarınaDevlet katkısının Müsteşarlıkça fiilen ödendiği tarih ile ödenmesi gerekentarih arasındaki süre için, emeklilik gözetim merkezi tarafından 6183 sayılıKanunun 51 inci maddesinde belirtilen gecikme zammı oranı esas alınarak gecikmebedeli hesaplanır. Hesaplanan bedelin, Devlet katkısının Müsteşarlıkça ödenmesigereken tarihten şirketin ödeme yaptığı tarihe kadar 6183 sayılı Kanunun 51inci maddesinde belirtilen gecikme zammı oranına göre hesaplanan faiziylebirlikte ilgili vergi dairesine ödenmesi gerektiği hususu emeklilik gözetimmerkezi tarafından şirkete ve 6183 sayılı Kanun hükümlerine göre gereklitakibatın yapılması amacıyla durum ilgili şirketin bağlı olduğu vergi dairesinebildirilir.
1/1/2013 ilabu maddenin yürürlüğe girdiği tarih arasındaki sürede, erken ödenen Devletkatkısı tutarları kapsamında, ilgili dönemde gerçekleştirilmiş olan iadeişlemleri geçerliliğini korur.
Yürürlük
Madde 27 – Bu Kanun yayımı tarihindenaltı ay sonra yürürlüğe girer.
Yürütme
Madde 28 – Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
4632 SAYILI KANUNA EK VE DEĞİŞİKLİKGETİREN MEVZUATIN VEYA
ANAYASA MAHKEMESİ KARARLARININ
YÜRÜRLÜĞEGİRİŞ TARİHİNİ GÖSTERİR TABLO
Değiştiren Kanunun/KHK’nin veya İptal Eden Anayasa Mahkemesi Kararının Numarası | 4632 sayılı Kanunun değişen veya iptal edilen maddeleri | Yürürlüğe Giriş Tarihi |
5684 | 2, 5, 6, 17, 18, 20/A, Geçici Madde 1 | 14/6/2007 |
5728 | 8, 22, 23, 24 | 8/2/2008 |
Anayasa Mahkemesinin E.: 2008/17, K.: 2010/44 sayılı Kararı | 8 | 1/12/2011 |
6327 | Geçici Madde 1 | 29/6/2012 |
4, 5, 6, 8, 11, 13, 14, 15, 17, 20, 21, 22, Ek Madde 1 | 1/1/2013 | |
6456 | Ek Madde 1, Geçici Madde 1 | 18/4/2013 |
6655 | Geçici Madde 1 | 1/1/2016 |
6740 | Ek Madde 2, Geçici Madde 2 | 1/1/2017 |
6770 | Ek Madde 1, Geçici Madde 3 | 27/1/2017 |
Ek Madde 2, Geçici Madde 2 | 1/1/2017 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere 27/1/2017 | |
7103 | Ek Madde 2 | 27/3/2018 |
KHK/700 | 3,Ek2 | 24/6/2018 tarihinde birlikte yapılan Türkiye Büyük Millet Meclisi ve Cumhurbaşkanlığı seçimleri sonucunda Cumhurbaşkanının andiçerek göreve başladığı tarihte (9/7/2018) |
Cihan Orhan Hukuk Bürosu © Copyright 2024 | Tüm Hakları Saklıdır. Yasal Uyarı: Bu site Türkiye Barolar Birliği'nin Meslek Kurallarına ve Reklam Yasağı Kurallarına tabidir. Sitenin kendisi, logosu ve içeriği, reklam iş geliştirme ve benzeri amaçlar ile kullanılamaz. Bu Avukat Web Sitesi içerisinde yer alan bilgiler hukuki mütalaa veya tavsiye değildir