Belirli Süreli İş Sözleşmesi Sona Eren İşçi Kıdem Tazminatı Alabilir Mi?

Ekonominin küreselleşmesi neticesinde işverenlerin rekabet edebilirliklerini arttırmayı sağlayan belirli süreli iş sözleşmelerinin yaygınlaşmasıyla birlikte, belirli süreli iş sözleşmesi sona eren işçi kıdem tazminatı alabilir mi sorusu yaygınlaşmaktadır. 

Belirli süreli iş sözleşmeleri konusu, belirli süreli işin yapılması, belirli bir olgunun ortaya çıkması ya da belirli işin tamamlanması olan sözleşmelerdir. Sözleşmesinin kuruluşu sırasında taraflar, sözleşmenin sona ereceği tarihi bilmeleri ya da bilebilecek durumda olmalıdırlar. Belirli süreli iş sözleşmesinin süresi takvim günü olarak kararlaştırılabileceği gibi takvim gününden bağımsız olarak işin tamamlanması olarak da kararlaştırılabilir.

Belirli süreli iş sözleşmesini, belirsiz süreli iş sözleşmesinden ayıran en önemli özellik, sözleşmenin feshe gerek kalmaksızın sürenin dolması ya da işin tamamlanması / belirli olgunun ortaya çıkması itibariyle kendiliğinden sona ermesidir.

İş sözleşmesinin sürenin dolması suretiyle sona ermesi halinde yukarıdaki olgular gerçekleşmediğinden, işçi de kıdem tazminatına hak kazanamayacaktır. Tabii burada sözleşmenin gerçekten tüm esaslı unsurları içeren bir belirli süreli iş sözleşmesi olup olmadığı da ayrı bir tartışma konusudur. Bazı durumlarda Yargıtay, her ne kadar sözleşmenin üzerinde belirli süreli iş sözleşmesi yazsa da, bu sözleşmenin belirsiz süreli iş sözleşmesi olduğunu kabul ederek, Kıdem tazminatına hükmedilmesini istemiştir.

Yargıtay HGK E. 2013/22-1943, K. 2015/1131, T. 01.04.2015 : Belirli süreli iş sözleşmesinin sürenin bitimiyle sona ermesi durumunda; sözleşmenin sürenin bitimiyle kendiliğinden sona ermesi hali 14. maddede sayılan sona erme biçimlerinden olmadığından, diğer bir ifadeyle belirli süreli iş sözleşmesi sürenin sonunda herhangi bir fesih bildirimine gerek olmaksızın kendiliğinden sona ereceğinden; işveren tarafından yapılmış bir fesih söz konusu olmadığı için, işçinin kıdem tazminatına hak kazanması mümkün değildir. 

Burada belirtelim ki sürenin dolması ya da işin tamamlanması ile kendiliğinden sona erme belirli süreli iş sözleşmesinin olağan sona erme şeklidir. Sözleşme belirli süreli olmakla birlikte iş sözleşmesi sürenin dolması ya da işin tamamlanması / belirli olgunun ortaya çıkması itibariyle değil de aşağıda sayılan durumlardan biri ile sona ererse işçi kıdem tazminatına hak kazanabilecektir.

Kıdem tazminatının şartlarını incelediğimizde ise, işçiye, iş sözleşmesinin işveren tarafından iyi niyet ve ahlak kurallarına aykırılık nedenleri dışındaki nedenlerle, işçi tarafından sağlık, iyi niyet ve ahlak kuralarına aykırılık veya işyerinde işin durması benzeri nedenlerle, askerlik görevi nedeniyle, emeklilik hakkının elde edilmesi veya bu kapsamda gereken sigortalılık süresi ve prim gününün doldurulması nedeniyle, kadın işçinin evlenmesi nedeniyle, işçinin ölümü nedeniyle feshi halinde çalışma süresinin gerektirdiği kıdem tazminatı ödenmektedir.

Belirli Süreli İş Sözleşmesi Kıdem Hakkı