Arabulucunun Hak Ve Yükümlülükleri

Arabulucunun hak ve yükümlülükleri kanunda sistematik bir biçimde düzenlenmiştir. Arabulucu hak ve yükümlülükleri konusu kapsamında arabulucunun haklarının neler olduğu anlatılacaktır. Buna göre Arabulucunun hakları;

1- Arabulucu Unvanını ve Bu Unvanın Sağladığı Yetkileri Kullanma Hakkı

Arabulucular siciline kayıtlı olan arabulucular, resmi arabulucu unvanını ve bu unvanın sağladığı tüm yetkileri kullanma hakkını haizdir. Ayrıca, arabulucunun sicile kayıtlı olduğunun anlaşılabilmesi noktasında, arabuluculuk faaliyeti esnasında bu unvanını açıkça belirtmesi gerekmektedir. (HUAK m. 6/2; HAUK m. 9/2) Tarafların iradesi sonucu olarak görevlendirilen arabulucu, arabulucular sicilinde kayıtlı değilse ve arabuluculuğu geçici bir süreyle yerine getiriyorsa, arabuluculuk unvanını resmi olarak kullanamaz ve bu arabuluculuk süreci sonunda, Kanunda arabuluculuk yönteminin sonucunda belirtilen hukuki sonuçlar doğmaz.

2- Ücret ve Masraf İsteme Hakkı

Arabulucu hak ve yükümlülükleri kapsamında arabulucunun en önemli hakkı, yerine getirmiş olduğu arabuluculuk faaliyeti karşılığında ücret ve masrafları istemektir Arabulucu, ücret ve masraflar için ayrıca avansa da talep edebilir.

Taraflarca aksi kararlaştırılmadığı müddetçe arabulucunun ücreti, arabuluculuk faaliyetinin tamamlandığı veya sona erdiği tarihte yürürlükte bulunan Arabulucu Asgari Ücret Tarifesi’ne (AAÜT) göre belirlenir. Bu tarife her yıl güncellenmektedir.

Arabulucu Asgari Ücret Tarifesi’nde belirtilen arabuluculuk ücreti, uyuşmazlığın arabuluculuk yoluyla çözüme kavuşturulmasını sağlamak maksadıyla, arabulucular siciline kayıtlı arabulucuya, sarf ettiği emek ve mesainin bir karşılığı olarak, uyuşmazlığın taraflarınca yapılacak ödemedir (AAÜT m. 2/1). Ödeme ayn (eşya) ile yapılamaz. Ödemelerin para ile yapılması gerekmektedir Arabuluculuk ücreti, arabuluculuk faaliyeti boyunca sarf edilen emek ve mesainin karşılığı olup, arabuluculuk faaliyeti süresince arabulucu tarafından düzenlenen evrak ve yapılan diğer işlemler arabulucuya ilave ücret ödenmesini gerektirecek bir durum değildir.

Aynı uyuşmazlığın çözümüne ilişkin arabuluculuk faaliyetinin birden çok arabulucu tarafından yürütülmesi durumunda, ücret miktarları aynı olmak üzere, her bir arabulucuya ayrı ücret ödenir (AAÜT m. 4).

Somut bir uyuşmazlıkla ilgili arabuluculuk faaliyetinin yürütülmesi esnasında, mevcut uyuşmazlıkla ilgisi olmayan yeni uyuşmazlık konularının meydana gelmesi durumunda, arabulucu her bir uyuşmazlık için ayrı ayrı ücrete hak kazanır (AAÜT m. 7).

Arabulucu, arabuluculuk sürecinde sarf ettiği emek ve mesainin karşılığında sadece arabuluculuk ücretine hak kazanacağı için arabuluculuk sürecine ilişkin olarak belirli kişiler için aracılık yapma veya belirli kişileri tavsiye etmenin karşılığı olarak ayrı bir ücret alamaz. Bu yasağa aykırı işlemler batıldır.