Ankara Arabulucu Avukat Cihan Orhan, iş hukukunda uzman arabuluculuk belgesine sahip bir arabulucu avukat olup, aynı zamanda Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesinde avukat arabulucu ve diğer hukukçulara hem arabuluculuk hem de iş hukukunda uzman arabuluculuk eğitimleri vermektedir.
Hukukumuzda yeni bir kavram olan iş hukukunda dava şartı arabuluculuk, İş Mahkemeleri Kanununun 3. Maddesinde kendine yer bulmuştur. Buna göre; Kanuna, bireysel veya toplu iş sözleşmesine dayanan işçi veya işveren alacağı ve tazminatı ile işe iade talebiyle açılan davalarda, arabulucuya başvurulmuş olması dava şartıdır. Davacı, arabuluculuk faaliyeti sonunda anlaşmaya varılamadığına ilişkin son tutanağın aslını veya arabulucu tarafından onaylanmış bir örneğini dava dilekçesine eklemek zorundadır.
İşçi alacağı ile işe iade talebiyle açılacak davalarda, dava açılmadan önce arabuluculuğa başvurmak zorunludur, bir başka ifadeyle dava şartıdır. Buna uyulmaması halinde; iş mahkemesinde (veya iş mahkemesi sıfatıyla asliye hukuk mahkemesinde) açılacak dava, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 115inci maddesinin uyarınca usulden reddedilir. Ancak bu durumda da, kesinleşen kararın tebliğinden itibaren iki hafta içinde arabulucuya başvurmak mümkün olacaktır. Arabuluculuk başvurusu karşı tarafın, karşı taraf birden fazla ise bunlardan birinin yerleşim yerindeki veya işin yapıldığı yerdeki arabuluculuk bürosuna yapılacaktır. Arabuluculuk bürosu kurulmayan yerlerde başvuru ise yetkili sulh hukuk mahkemesi yazı işleri müdürlüğüne yapılacaktır.
Söz konusu maddeye göre, Arabuluculuk Daire Başkanlığı, sicile kayıtlı arabuluculardan bu madde uyarınca arabuluculuk yapmak isteyenleri, varsa uzmanlık alanlarını da belirterek, görev yapmak istedikleri adli yargı ilk derece mahkemesi adalet komisyonlarına göre listeler ve listeleri ilgili komisyon başkanlıklarına bildirir. Arabulucu, bu listeden taraflarca belirlenir. Yani her ne kadar arabuluculuk faaliyeti dava şartı olsa da, bu faaliyeti yürütecek arabulucuyu taraflar listeden serbestçe seçip anlaşabileceklerdir. Tarafların herhangi bir arabulucu anlaşamamaları halinde görevlendirme, arabuluculuk bürosu tarafından yapılacaktır. Üzerinde uzlaşılan ya da büro tarafından görevlendirilen arabulucu, her türlü iletişim vasıtasını kullanarak tarafları görevlendirme konusunda bilgilendirecek ve ilk toplantıya davet edecektir. Arabulucu, yapılan başvuruyu görevlendirildiği tarihten itibaren üç hafta içinde sonuçlandırmakla mükellef olup, zorunlu bir halde arabulucu bu süreyi en fazla bir hafta uzatılabilecektir. Arabulucu, müzakereler sonucunda son tutanağı düzenleyecek, görüşmelerin tamamlandığını arabuluculuk bürosuna derhal bildirecek ve son tutanağın bir örneğini gönderecektir.
Burada belirtmek gerekir ki, arabuluculuk bürosuna başvurulmasından, son tutanağın düzenlendiği tarihe kadar geçen sürede zamanaşımı durur ve hak düşürücü süre işlemez.
Tarafların arabulucu huzurunda anlaşmaları halinde, arabuluculuk ücreti, aksi kararlaştırılmadıkça, Arabuluculuk Asgari Ücret Tarifesinin İkinci Kısmına göre taraflarca eşit şekilde karşılanır. Bu durumda ücret, Tarifenin Birinci Kısmında belirlenen iki saatlik ücret miktarından az olamayacaktır. Tarafların arabulucu huzurunda anlaşamaması halinde ise, arabuluculuk görüşmelerinin ilk iki saatlik bölümü Hazineden, iki saati aşan kısmı ise eşit şekilde, Arabuluculuk Asgari Ücret Tarifesinin Birinci Kısmına göre karşılanır. Taraflarca bu hususun da aksinin kararlaştırılması mümkündür. Arabuluculuk faaliyeti süresince hazineden karşılanan ve taraflarca ödenen arabuluculuk ücreti, yargılama giderlerinden sayılacaktır.
Ayrıca dikkat çekilmelidir ki, geçerli bir mazeret göstermeksizin arabuluculuk görüşmelerine katılmayan taraf son tutanakta belirtilecek ve davada lehine karar verilmiş olsa bile, yargılama giderinin tamamını ödemeye mahkûm edilecektir.
Şayet taraflardan biri arabuluculuk ücretini karşılamak için adli yardıma ihtiyaç duyarsa, arabuluculuk bürosunun bulunduğu yerdeki sulh hukuk hâkiminin kararıyla adli yardımdan yararlanabilecektir. Bu konuda Hukuk Muhakemeleri Kanununun 334 ve 340ıncı maddelerinde düzenlenen adli yardım hükümleri kıyasen uygulanacak ve ücret yargılama gideri olarak hazineden ödenecektir.
Cihan Orhan Hukuk Bürosu © Copyright 2019 | Tüm Hakları Saklıdır. Yasal Uyarı: Bu site Türkiye Barolar Birliği'nin Meslek Kurallarına ve Reklam Yasağı Kurallarına tabidir. Sitenin kendisi, logosu ve içeriği, reklam iş geliştirme ve benzeri amaçlar ile kullanılamaz. Bu web sitesine link yaratmak yasaktır. Web sitemizde yer alan bilgiler hukuki mütalaa veya tavsiye değildir